افسردگی سالمندان بدنبال فقدان ادراک حسی

نوشته : پریناز جهان پیما کارشناس ارشد پرستاری از دانشگاه علوم پزشکی تهران

ویراستار علمی : دکتر رحمت سخنی از دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

فقدان توانهای حسی به دلیل پیری ،در تمام اندام های حسی مشاهد می شود . از دست دادن توانایی حسی برای فردی که قادر به دیدن ، خواندن وتماشای تلویزیون نیست می تواند بسیار نارحت کننده باشد . عدم توانایی درک صحبتها ، عدم تشخیص مزه ها و در نتیجه لذ ت نبردن از طعم غذاها و ناتوانی در برقراری ارتباط می تواندموجب ناراحتی شدید سالمند شود .

فقدان های حسی در مقابل محرومیت از ادراکات حسی

با استفاده از وسایلی مانند عینک وسمعک می توان به سالمندی که دچار فقدان حس شده است کمک کرد . در مقابل، محرومیت از ادراکات حسی به مفهوم فقدان محرک در محیط اطراف ، یا ناتوانی در تفسیر محرکهای موجود (احتمالاٌ به دلیل از دست دادن حواس ) است . محرومیت از محرکهای حسی موجب بی حوصلگی ، سردرگمی، تحریک پذیری ،عدم موقعیت یابی واضطراب می شود . درصورتی که تحریکات حسی معنا دار برای افرادپیر فراهم شود به اصلاح این مسا له کمک می کند . برای درک وتفسیر محرک ،میتوان یک حس را جایگزین حس دیگر کرد. پرستار می تواند با استفاده از رنگها ، تصاویر،مزه ، بو، وصدا تحریکات حسی را در محیط فرد فراهم کند . هنگامی که محرکها برای فرد توضیح داده شده و مرتباٌ تغییر داده شوند بهتر مفهوم می شوند . افرادی که دچار گیجی هستند به تحریکات لمسی و موسیقی آشنا به خوبی جواب می دهند .

دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

http://www.rs272.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANi

                ضرورت حمایت های ویژه از سالمندان

نوشته : شهلا محصل

در یک کلام سالمندی دوره کمال، پرباری و بلندای زندگی هر انسانی است. جایی برای نفس کشیدن که با انبوهی از تجربه، می توان بر بلندای آن به گذشته، حال و آینده نگریست.
سالمند را می توان بر بلندای زندگی، انسانی صبور، آرام و با گام هایی ملایم تصور کرد و در همین صبر و ملایمت است که نقش او و تفاوت های عمده اش با دیگران آشکار می شود.  خردمندی و موشکافی که تجربه و علم به فرد سالمند آموخته است به او توانایی می دهد تا چگونه و چه هنگام و چه رفتاری را داشته باشد و با مسائل چگونه برخورد کند.
این البته همه آن چیزی نیست که ما از سالمندی می دانیم. در آن سوی دیگر این چهره موقر و آرام، انسانی است که غبار خستگی های زمان را بر خود دارد. کسی که می خواهد فارغ از این هیاهو و شتاب به خود، زندگی، سلامتی و شادی اش بیندیشد، آیا می تواند؟
این پرسش بزرگی است؟ آیا سالمندان ما می توانند آرام و بی هیاهو، درد خستگی، پیری و سالمندی را آرام کنند؟ آمادگی مراکز درمانی ما برای تسکین آلام و دردهای بازنشستگان و سالمندانمان چه حد است؟  
25 درصد سالمندان نیازمند خدمات درمانی

 براساس برآوردهای اولیه در طول یک سال 20 تا 25 درصد سالمندان، نیازمند خدمات درمانی می شوند که این درصد در زنان بیش از مردان است.
 وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سقوط از بلندی، مسمومیت های دارویی و غذایی، حوادث ترافیکی و سوختگی را به ترتیب بیشترین آسیب هایی اعلام کرده است که سالمندان کشور را تهدید می کند ضمن اینکه بیماری های قلبی و عروقی در سالمندان شهری و بیماری های چشمی در سالمندان روستایی، عمده ترین علل بستری شدن سالمندان در بیمارستان ها اعلام شده است.
اکنون سؤال این است در چنین شرایط نو و نگران کننده ای، جایگاه سالمندان به ویژه در مراکز درمانی چگونه قابل تعریف است و آیا اساساً به این پرسش با اهمیت، اندیشیده ایم؟
سازمان تامین اجتماعی حدود سه سال قبل تدابیر ویژه ای را برای تسهیل امور سالمندان در مراکز درمانی این سازمان به مرحله اجرا درآورده که هرچند به دلیل جمعیت جامعه پیوسته در حال تغییر این سازمان، همواره در حال نو و دگرگون شدن بوده است ولی در مجموع از نظر این قشر بازنشسته به جهت ارزش نهادن به این گروه سنی و تغییر نگرش منفی آنان و سایر افراد جامعه گامی مثبت بوده است.
ارزیابی واقع بینانه تر از حمایت های عمومی سالمندان
برای ارزیابی واقع بینانه از امکانات و حمایت های عمومی درباره بهداشت و سلامت بازنشستگان و سالمندان تامین اجتماعی که برمبنای ضوابط علمی و منطقی به مرحله اجرا درآمده است، به میان برخی افراد متخصص و ذی صلاح و همچنین برخی بازنشستگان تامین اجتماعی رفتیم.
 علی اصغر بیات رئیس کانون بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی اسلامشهر معتقد است قوانین حمایت از سالمندان و بازنشستگان درکشور متاسفانه به طور کلی جامع و کامل نیست و بسیاری از مسائل و مشکلات درمانی سالمندان کشور ازجمله بازنشستگان تامین اجتماعی با توجه به بافت فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی جامعه نادیده گرفته شده اند.
 وی درباره تدابیر ویژه ای که در مراکز درمانی سازمان تامین اجتماعی برای تسهیل امور سالمندان و بازنشستگان به مرحله اجرا درآمده است، می گوید: بارها صحبت از تدابیر ویژه در مراکز درمانی سازمان برای ارائه تسهیلاتی درباره پذیرش، معاینه و ویزیت خارج از نوبت بازنشستگان و سالمندان در مراکز درمانی در میان بوده است ولی متاسفانه تا به حال دستکم ما در سطح شهرستان اسلامشهر شاهد چنین اتفاقی نبوده ایم.
 این در حالی است که فضل ا... کشاورز محمدی رئیس کانون بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی شهریار و شهر قدس با اشاره به وضع برخی قوانین حمایتی سالمندان ازسوی سازمان تامین اجتماعی، می گوید: به کارگیری سازوکارهایی برای حمایت از سالمندان و تبیین نقش، جایگاه و شان و منزلت افراد سالمند در ساختار جامعه بسیار مفید است. هرچند این گونه اقدامات هنوز در مناطق محروم عملیاتی نشده، ولی اجرای آن در شهرهای بزرگ و تداوم آن باز هم جای امیدواری است.
وی اگرچه از نهادینه کردن طرح پذیرش و معاینه خارج از نوبت بازنشستگان و سالمندان استقبال می کند، ولی در عین حال تصریح می کند: متاسفانه فراهم نبودن امکانات تخصصی قلب و چشم پزشکی که از عمده ترین نیازهای درمانی بازنشستگان و سالمندان در مراکز درمانی است، باعث شده است که اغلب مراکز درمانی که دارای چنین تخصص هایی هستند با انبوه مراجعه کنندگان و شلوغی و ازدحام بیماران مواجه شوند و درنتیجه بازنشستگان پیوسته در مراکز درمانی با دشواری هایی در پذیرش و بستری و ارجاع مواجه هستند.

http://www.atiye.ir/paper.asp?ID=10050

دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

http://www.rs272.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

وزن سالم درسالمند

  نوشته : سولماز اژدری کارشناس تغذیه مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

آن چیزی که به نظر یک پرسش ساده می اید در واقع پاسخ بسیار مشکلی دارد.

اگر شما ریاضی را دوست داشته باشبد میتوانید نمایه توده بدن (BMI)خودرا به این شکل حساب کنید :وزن خود به کیلوگرم را تقسیم بر مجذور قد خود به متر نمایید واز جدول زیر به مقدار تناسب وزن خود دست یابید.

لازم به ذکر است این جدول درمورد زنان باردار-کودکان وافرادورزشکاربا بدن بسیار عضلانی کاربرد ندارد.

از مشکلات موجود دراستفاده از این جدول توصیف کردن محدوده سالم BMI25-5/18است که با توجه به این محدوده شما میتوانید مقدار قابل توجهی وزن اضافه کنید ولی در محدوده وزن سالم باشید در حالی که این مقداراضافه وزن به وضوح باعث افزایش استعداد خطر برای سلامتی شما میشود.

BMIخود رادر حد پایین حفظ کنیداگروزن شمادرارتباط با BMI زیر25است هرکاری راانجام دهید تا آن را درهمان مقدار حفظ کنید وبسیار مهمتر است که سعی کنید ازاضافه وزن پرهیز کنید .حتی اگر با اضافه شدن چند کیلو ی دیگر در محدوده BMI سالم باشید

دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

http://www.rs272.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

          تهیه : پریناز جهان پیما دانشجوی کارشناس ارشد پرستاری از تهران            ویراستار:  سیمین گله بان از اورمیه

    سالمندان رانندگی نکنند !    

ساختمان وعملکرد دستگاه عصبی با افزایش سن تغییر پیدا می کند و همراه با آن گردش خون مغزی کاهش می یابد . کوچک شدن توده فزاینده مغز، در اثر از بین رفتن سلولهای عصبی است . تولید و متابو لیسم میانجی های عصبی اصلی کاهش می یابد . انتقال تکانه های عصبی کندتر می شود و لذا برای پاسخ وواکنش زمان بیشتری مورد نیاز است. عملکرد سیستم اعصاب خود کار نیزآهسته شده ودر نتیجه موجب افت وضعیتی فشار خون واحساس سر گیجه در فرد به هنگام تغییر حالت سریع ازخوابیده به ایستاده میشود . کم خونی مغز وسرگیجه همراه با آن می تواند موجب اشکال در حرکت بی خطر و ایمنی فرد شود. پرستار به فرد سالمند توصیه می کند که برای پاسخ به محرکها زمان بیشتری رادر نظر گرفته و حرکات خود را با تعمق وتامل بیشتری انجام دهد. حفظ تعادل محیط درونی بدن مشکل تر می شود ولی در صورتی که تغییرات پاتولوژیک وجود نداشته باشد ،توانایی های ذهنی وعقلانی سالمند حفظ شده و عملکرد او نیز مناسب خواهد بود . فشارهای جسمی یا عاطفی ،عملکرد ذهنی فرد را مورد تهدید قرار می دهند.

بروز ناگهانی گیجی و عدم هوشیاری می تواند اولین علامت یک عفونت وتغییروضعیت جسمی (پنومونی ،عفونت ادراری ،تداخل داروها،کم آبی وسایر موارد )باشد .

کندتر شدن واکنش ،فرد سالمند را در معرض خطر افتادن وصدمه واشتباه در رانندگی قرار می دهد . مقایسه ای که بین رانندگان 25 تا 69 ساله انجام گرفته ،نشان داده که رانندگان 70 ساله وبالاتر 9 بار بیشتر خسته می شوند . وقتی فرد مسن به رانندگی نا امن،میپردازد باید حتماٌ از نظر ورزیدگی ارزیابی شود که به وسیله کار درمان صورت میگیرد و نورولوژیست نیز همکاری دارد که جزئیات تست ها را برسی می کند.

دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

http://www.rs272.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

خشونت علیه سالمندان

دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

http://www.rs272.com/

امروزه هنگامی که بحث خشونت در خانواده مطرح می شود اکثر اندیشمندان و صاحبنظران علوم اجتماعی زنان و کودکان را قربانیات اصلی خشونت در خانواده تلقی کرده و از سالمندان کمتر یاد می کنند . اگر چه وجود همسر آزاری و کودک آزاری در جوامع مختلف به تناسب ساختار فرهنگی و اجتماعی شان متفاوت بوده و در مقایسه با پدیده سالمند آزاری از فراوانی بیشتری برخوردار است اما این امر دلیل بر نفی سالمند آزاری نیست . می توان گفت در این مورد نیز همانند سایر مسائل سالمندی از توجه به آن غفلت ورزیده شده و در مواردی خصوصاً در کشورهای در حال توسعه که در معرض تغییرات و تحولات فراوانی هستند به بوته فراموشی سپرده شده است . از آنجا که ساختار سنی جمعیت در حال حاضر متفاوت از گذشته می باشد و تعداد افراد سالمند نسبت به کل جمعیت به طور مداوم در تمام کشورها رو به افزایش است لذا این شرایط ایجاب می کند که توجه به سالمند و مسائل سالمندی بیش از پیش مورد توجه مسئولین جامعه قرار گیرد .

در دهه 80 میلادی ، محققان با پدیده ای جدید یعنی اعمال خشونت نسبت به سالمندانی که با خانواده زندگی می کردند روبرو شدند و معلوم شد که درصدی از افراد سالمند در خانواده مورد بدرفتاریهای جسمانی ، روانی یا بی توجهی قرار دارند .

در حال حاضر نیز انجمن پزشکی امریکا تخمین می زند که در ایالات متحده از بین افراد مسن 1/8 میلیون نفر مورد بدفتاری قرار می گیرند . با این وجود و پس از گذشت 20 سال از مبحث خشونت و مشخص شدن صورت های گوناگون آن ، هنوز این پدیده کاملاً شناخته نشده است . با آنکه خشونت های فیزیکی در مورد کودکان بیشتر از سایر زمینه ها مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات در این زمینه کامل تر است اما با توجه به روال تاریخی بررسی ها ، باید گفت که بررسی های خشونت نسبت به کهنسالان هنوز قدمهای اولیه خود را برمی دارد . امروزه محققان علاوه بر خشونت جسمانی ( تنبیه بدنی ) به انواع دیگر خشونت نیز اشاره کرده و از خشونت روانی ( تحقیر ، دشنام از میان بردن اعتماد به نفس ، سرزنش ) خشونت اقتصادی ( در مضیقه مالی دائم قرار دادن قربانی ) خشونت اجتماعی انزوای اجتماعی و ممانعت از برقراری روابط اجتماعی ) و خشونت جنسی نام می برند .

اگر چه امکان دارد سالمندان به نوعی قربانی همه خشونت های فوق شوند اما به نظر می رسد بیشترین مقدمه ای که در مورد سالمندان عمومیت دارد خشونت روانی است . خشونت روانی شامل بی احترامی لفظی مداوم ، اذیت و آزار ، تهدید های متداول مانند دوست نداشتن سالمند ، مورد پسند نبودن ، دشنام دادن ، تمسخر و استهزاء سالمند در جمع ، ممنوعیت برقراری ارتباط با دیگران ، بی توجهی نسبت به نیازهای جسمانی ، اجتماعی و روانی سالمند ، همه خشونت روانی است که سلامت روانی سالمند را به مخاطره می اندازد و موجب بروز احساساتی چون ، بی میلی به زندگی ، سرزنش خود ، نداشتن اعتماد به نفس و نگرش مثبت ، احساس یأس و ناامیدی و درماندگی ، ترس از مردم ، اضطراب ، احساس گناه ، احساس حقارت ، احساس عدم شایستگی و خودارزشمندی و نهایتاً کناره گیری سالمند می شود . در مواردی نیز که خشونت بین اعضای دیگر خانواده رخ می دهد ، احساس فضای رعب و وحشت را در خانه حاکم کرده و شاهد بودن همین خشونت  در خانه توسط سالمندان و کودکان می تواند خود تجربه ای از خشونت در خانه تلقی شود . متأسفانه بعضی از سالمندان برای رهایی از خشونت خودکشی را به عنوان آ]رین راه دانسته و اقدام به خودکشی می نمایند . از طرف دیگر چون تن و روان آدمی وابسته به هم بوده و سلامت یکی در گرو سلامت و شادابی دیگر است ، لذا در بیشتر موارد نیز این ناراحتی های روانی منجر به بروز بیماریهای جسمانی در سالمندان شده و سلامت آنان را به مخاطره می اندازد . در سال 1996 دوست های عضو در چهل و نهمین اجلاس جهانی بهداشت ، موافقت کردند که خشونت یک اولویت بهداشت عمومی است و همگان را برای طرح عملیاتی علمی جهت پیشگیری و مبارزه با آن فراخواندند .

در بخشی از بیانیه مدیر کل سازمان جهانی بهداشت در خصوص خشونت چنین عنوان شده است : « مدت زمان طولانی است که خشونت مورد غفلت همگانی بوده و پاسخ اجتماعی به آن بیش از آنکه به پیشگیری بیانجامد ، پاسخی واکنش بوده است . زمان آن رسیده که برای دستیابی به سلامت عمومی ، تلاشی در جهت پیشگیری و درمان خشونت و عواقب آن به عمل آید . در واقع سلامت عمومی با درگیری تمام افراد در مواجهه با این مشکل اعتبار یافته و همچنان که نیازمند مشارکت قوی دولت ، اجتماعات محلی ، دستگاههای قضایی و سازمانهای غیردولتی است ، نیازمند مشارکت اشخاص مسئول و تحقیق در بهداشت عمومی ، آموزش و پرورش و علوم اجتماعی می باشد . در حقیقت برای رفع خشونت در جوامع ما همکاری تمام افراد ار هر جنس اعم از پیر و جوان مورد نیاز می باشد .

آنچه که مسلم به نظر می رسد این است که سالمند آزاری در کنار کودک و همسر آزاری در خانواده ایرانی وجود دارد . اما تا کنون هیچ بررسی خاصی در این زمینه صورت نگرفته است . بنابراین لازم است ضمن توجه ویژه به این حوزه ، تمهیدات لازم در جهت کاهش ، درمان و پیشگیری از سالمند آزاری فراهم گردد . پیشنهادات ذیل در این خصوص ارایه می شود .

تهیه و تدوین قوانین و مقررات حمایت از سالمند

تشکیل انجمن حمایت از سالمندان با مشارکت خود آنان

تشکیل کمیته حذف خشونت علیه سالمندان

خارج سازی حمایت از سالمندان از مرحله ترحم و تغییر نگرش افراد جامعه نسبت به این گروه خاص

آموزش خانواده های دارای سالمند در مورد رعایت نکات ایمنی

پرنمودن زندگی روزانه سالمندان با فعالیت های مفید در جهت ارتقاء عزت و اعتماد به نفس آنان

توجه به بهداشت روانی و جسمانی سالمندان

انجام بررسی های علمی در مورد ابعاد و گستردگی سالمند آزاری به منظور حساس سازی ، آگاهی و اقدامات لازم در سطح جامعه و در نهایت اینکه باید عوامل حمایت کننده از افراد بویژه سالمندان در برابر هر گونه خشونت گسترش یافته و در برنامه ریزی جهت کاهش انواع گوناگون خشونت و عواقب آن مورد استفاده قرار گیرد

http://www.rs272.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

سالمندی و تغییرات دستگاه عضلانی استخوانی

تهیه و تنظیم و اقتباس:پریناز جهان پیما کارشناس ارشد پرستاری از دانشگاه تهران

ویراستارعلمی : دکتر رحمت سخنی از ارومیه

قبل از سن 40 سالگی یک کاهش تدریجی و پیش رونده در توده استخوانی شروع می شود . کاهش تراکم بیش از حد استخوان به پوکی استخوان منجر می شود . این بیشتر در مردان سالمند دیده می شود که برای درمان سرطان پروستات ، هورمون دریافت کرده اند و هم زنان و هم مردان سالمند را تحت تاثیر قرار می دهد ولی در زنان بعد از منوپوز شایع تراست. بیشتر در آسیایی ها و اروپای شمالی دیده میشود و با بی حرکتی ، دریافت ناکافی کلسیم ، فقدان استروژن و سابقه مصرف سیگار بروزمی کند . در اثر جذب مجدد کلسیم از استخوانها ، خطر شکستگی به ویژه در مهره های پشتی ، استخوان ران ، درشت نی ، استخوان بازو و رادیوس زیاد است . تغییرات پوکی استخوان در سنین پیری ، در ستون فقرات موجب گوژپشتی کیفوز ،(زیاد شدن انحنای پشت) و خمیدگی مفصل ران و زانووکوتاهی قد می شود . این تغییرات روی تحرک ، تعادل و عملکرد اندامهای درونی اثر منفی دارد .در نتیجه افزایش سن وکم تحرکی ، اندازه و عضلات کوچکتر شده و قدرت و انعطاف پذیری و تحمل آنها کاهش پیدا می کند  درد پشت شایع است . از سنین میانسالی ، غضروف مفاصل به طور فزاینده ای روبه تحلیل می رود. بیماریهای دژنراتیو مفاصل در تمام سالمندان بعد از سن 70 سالگی دیده می شود . مصرف مکمل های کلسیم ،ویتامین D ، فلوراید ، استروژنها وانجام ورزش های تحمل وزن ، غالباً برای افرادی که مبتلا به پوکی استخوان هستند ، یا در معرض ابتلا به آن قرار دارند توصیه می شود . اگرچه نمی توان پوکی استخوان را به وضع اولیه برگرداند ولی می توان فرآیند ایجاد آن راآهسته کرد . استاندارد طلایی برای بررسی استئوپورزا تست وزن مخصوص استخوان است . بعد از تشخیص وشروع درمان ، پیگیری سالیانه توصیه می شود تا از میزان وزن مخصوص استخوان اطمینان حاصل شود .پرستار می تواند برای حفظ سلامت استخوانها ، موراد زیر را توصیه کند :

مصرف کلسیم زیاد ،به میزان 1500 ملی گرم روزانه: لبنیات وسبز یجات تیره رنگ منبع غنی کلسیم هستند ،سوپها وآبگوشتهایی که با استخوان و قلم تهیه شده اند نیز دارای کلسیم فراوان هستند . میتوان با اضافه کردن سرکه هنگام پخت ،کلسیم بیشتری از استخوانها را وارد آب کرد . رژیم غذایی کم فسفر برای اطمینان از نسبت 1 به 1 کلسیم وفسفر مناسب است ،گوشت قرمز ،نوشابه های گاز دار و غذاهای فر آوری شده دارای کلسیم محدود و فسفر زیاد هستند و نباید مصرف شوند .

ورزش های تحمل وزن، کشیدگی عضلات متصل به استخوانهای بلند موجب تقویت آنها وبه تاخیر انداختن برداشت کلسیم از روی استخوانها می شود . 

    کاهش مصرف کا فئین و الکل که به توقف دمینرالیزاسیون و دفع کلسیم از کلیه کمک میکند .

   ترک سیگار

تنظیم کننده های انتخابی رسپتورهای استروژن ،رالوکسفین(اویستا)،که به حفظ دانسیته ذخیره استخوانی کمک کرده بدون اینکه استروژن روی رحم تاثیر داشته باشد. این داروها هم برای پیشگیری استفاده میشود وهم درمان استئوپروز .

اگر چه جایگزینی هورمونهای درمان اصلی برای زنان در حوالی دوره منو پوز است،مطالعات اخیر خطرات بیشتری را نسبت به قبل مشخص کرده اند. (چن،ویس،نیو کمب،بارلوووایت،2000).

داروهای بیس فسفات (مثل فوساماکس ،اکتونل) . این داروها با مواد معدنی سطح استخوآنهاباند شده تا از فعالیت استئوکلاست ها جلوگیری کرده و شکل دهی استخوان را ارتقا دهد. با یک برنامه منظم ورزشی میتوان قدرت و نرمش عضلات را تقویت کرد .

ضرب المثل use it or lose it  در مورد قوای جسمانی سالمندان مصداق دارد . پرستار نقش عمده ای در تشویق سالمند به شرکت در برنامه منظم ورزش دارد . پژوهش ها نشان داده اند که انجام ورزش کارآیی قلب عروق وسیتم تنفسی را افزایش می دهد . ورزش منظم موجب تقویت قدرت و کار آیی انقبا ضات قلب وافزایش مصرف اکسیژ ن توسط عضلات اسکلتی و قلب شده ،میزان خستگی را کم کرده،انرژی را افزایش داده و عوامل خطر قلبی – عروقی را کم میکند . قدرت، تحمل و انعطاف عضلانی – که همگی نتیجه ورزش منظم هستند- به افزایش استقلال وسلامت روانی فرد کمک می کنند . انجام ورزش های هوازی اساس برنامه های بهبود تحمل قلب وعروق هستند .معاینه توسط پزشک یا پرستار متخصص قبل از شروع برنامه ورزش ضروری است . سالمند باید ورزش را به طور متعادل انجام داده وبرای اجتناب از خستگی غیر ضروری ،در فواصل کوتاه استراحت کند . شنا وپیاده روی از ورزشهایی است که غالباٌ توصیه می شود زیا انجام آنها ساده وبرای سالمند لذت بخش است.

داشتن اطلاعات در مورد علت وزمان وقوع کاهش توده استخوانی ناشی از یائسگی را می توان برای کمک به حفظ استخوان ودر نتیجه ،توقف روند طبیعی استئوپروز موثر دانست .

دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

http://www.rs272.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

صرع یا اپی لپسی در سالمندان

 نوشته : خانم دکتر پروین پورطاهریان

در دوران کودکی ، منحنی شیوع صرع به اوج خود میرسد و در سالهای بزرگسالی به کفه رسیده و ثابت میماند ، سپس مجددا" در سنین بالای 65 سال افزایش می یابد . بعد از 50 سالگی ، بتدریج شیوع تشنج هائی که برای اولین بار بروز میکنند ، افزایش یافته و این روند تا سن 80 سالگی ادامه دارد.

بعد از بیماری زوال عقل و سکته مغزی ، صرع شایعترین بیماری مغزی در سالمندان است، اما هنوز درباره درمان و پیش آگهی آن در این گروه سنی اطلاعات کمی وجود دارد.

انواع صرع در سالمندان

صرع میتواند به اشکال بسیار متفاوتی از جمله اختلال هوشیاری ، حملات تشنجی و لرزش اندامها خود را نشان دهد. معمولا" حملات طولانی مدت نیستند و بطور معمول یک یا دو دقیقه طول کشیده و سپس قطع میشوند. در 44 درصد موارد تشنج در سالمندان از انواع منتشره یا ژنرالیزه است. 56 درصد موارد از انواع آن با شروع کانونی ، خصوصا" نوع حرکتی میباشند. در این موارد احتمال اینکه علت خاصی برای تشنج یافت شود، بیشتر است.

چه چیزی موجب صرع میشود؟

برخلاف بالغین جوان که بیشترین علت تشنج آنها ناشناخته و ایدیوپاتیک میباشد و علت خاصی برای حملات یافت نمیشود، برای تشنج هائی که در سنین بالای 65 سال شروع میشوند ، در بیشتر از نصف موارد ، علل مشخصی را میتوان برای این عارضه پیدا کرد.

این علل به ترتیب شیوع ، عبارتند از : ضایعات عروق مغزی (سکته مغزی )، بیماریهای تحلیل برنده مغزی مانند زوال عقل (آلزایمر )، ضربه های مغزی و موارد مادرزادی.

علت اینکه در تعداد بسیار زیادی از سالمندان دلیل مشخصی برای تشنج نمیتوان پیدا کرد، این احتمال را مطرح میماید که تغییرات وابسته به سن در مغز ، منجر به پائین آمدن آستانه تحریک پذیری برای تشنج میگردد.

میدانیم پزشکان برای درمان صرع داروهای ضد صرع را تجویز مینمایند. این داروها در پیشگیری یا کاهش فرکانس تشنج بسیار موفق هستند، ولی به دلیل تغییر در راههای جذب ، میزان انتشار در بافتهای مختلف بدن ، میزان اتصال به پروتئین های سرم ، متابولیسم و دفع داروها، در سنین سالمندی غالبا" مقادیر کمتری از داروها تجویز میشوند. سالمندان اغلب نیاز به مصرف سایر داروها به دلیل بیماریهای دیگر دارند، لذا لازم است پزشک خود را از تمام داروهائی که مصرف میکنند مطلع سازند. بعضی داروها حتی داروهائی مانند ضد اسید معده یا مسکن ممکن است با داروهای ضد صرع ، تداخل عمل منفی داشته باشند و مصرف همزمان بعضی داروها ممکن است منجر به تغییر خلق و خوی و رفتار شود.

وقتی یک سالمند به طور ناگهانی دچار افسردگی ، فراموشی ، اضطراب و احساس خستگی مفرط شود، لازم است این مسئله را به پزشک خود اطلاع دهد تا این علائم با تغییر یا تنظیم میزان داروها برطرف گردد.

در سالمندان ممکن است مصرف صحیح دارو خصوصا" وقتی فرد احتیاج به مصرف چندین دارو در زمانهای متفاوت روز دارد ، مشکل باشد. به همین دلیل بسیاری از آنان استفاده از جدول داروئی ، جعبه های مخصوص مصرف قرص و ساعتهای مچی زنگ دار را در استفاده صحیح دارو مفید می دانند.

صرع به خودی خود و بدون توجه به سن، تجربه پریشان کننده ای است و تغییرات احتمالی در روش زندگی میتواند استرس زیادی به فرد سالمند و خانواده وی تحمیل نماید.

وقتی تشخیص صرع برای سالمند گذاشته میشود، یکی از واکنشهای نامطلوب افراد خانواده حمایت بیش از حد سالمند میباشد.

بدین ترتیب علی رغم اینکه آنها بیشترین و مهمترین توجه را به فرد سالمند اعمال میکنند ولی ممکن است این عمل به قیمت از دست دادن استقلال آنها تمام شود.

سالمندان مصروعی که از سلامت جسمی خوبی برخوردار هستند ، میتوانند مستقل زندگی کنند. بسیاری از سالمندان به یاد می آورند که زمانی صرع به عنوان یک بیماری روانی تلقی میگردید و در زمانهای نه چندان دور مردم از مصروعین دوری میکردند. ولی خوشبختانه زمان در حال تغییر است.

دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

http://www.rs272.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

ضرورت ایجاد بیمارستان سالمندان در کشور

نوشته : دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

ویراستاران : سیمین گله بان و فریده گل افشان از اورمیه

http://www.rs272.com/

آمار های رسمی کشورگویای جوان بودن جمعیت کشور تا سالیان طولانی خواهد بودظاهراآلان مشکلی نیست. دولت مردان کشور مان با مشکلات عدیده ای در جهت رفع نیاز این جمعیت جوان دســــت و پنجه نرم می کنند وحتی در رابطه با ازدواج و تهیه مسکن و کاریابی جوانان قاصر نیز می باشند که البته این امر از عهده هر دولت دیگری نیز ممکن است برنیاید . حال تا اینجا مشکلات افرادی مطرح میباشد که دارای نشاط خاص جوانی بوده وچه بسا حتی با ایجاد کمترین امکاناتی جهت رفع نیاز های اولیه شان راضی و قانع شوند ولی باید دید که آیا این طیف وسیع جوان که سال به سال مسن تر شده نیازهای شان نیز کمتر خواهد شد؟ یا روز به روز به خاطر سن زیاد بالاتر خواهد رفت . برکسی پوشیده نیست یک فرد بسیار مسن همانند یک کودک کوچک بوده که به دلیل کاهش توانایی های حرکتی و کاهش حافظه و هوشیاری نیاز به مراقبت بیشتر و ویژه ای می باشد و اگراین فرد مسن  به یک بیماری حاد یا مزمن نیز مبتلا گردد این نیاز ها دو چندان خواهد شد . به طور مثال التیام جای یک زخم در یک فرد جوان سریع تر رخ داده در حالی که در افراد سالمند به دلیل پوکی استخوان ، کاهش کلاژن بافتی ، وجود کم خونی و فشار خون بالا، دیرتر به وقوع خواهد پیوست. کما اینکه در افراد سالمند بیماریهایی مزمن خود دارای عوارض خاصی بوده که در صورت اضافه شدن یک بیماری جدید مثل زخمی شدن بدن، ترمیم و بهبودی به درازا خواهد کشید . در مدیریت های درمانی و حتی آموزشـــی کشورمان سالمـــندان هیچ جــایگاه مشــــخصی ندارند و تمامی بیمارستان های دارای اورژانس ، پذیرایی این سالمندان نیز می باشند متاســـفانه به خاطر عـــدم وجود شناسنامه سلامتی الکترونیکی فردی در کشور مــان، مخصوصاً افراد مسن وپیر، درمان و تــشخیص و ادامه درمان به صورت یک معضل خود را نشان می دهد .مریض در کشورما همچون یک چیستان می ماند که باید یک پزشک آن را بیابد!! آنقدر باید سوال کرد ه یا معاینه کند تا به حداقل اطلاعات اولیه بیماریی فرد برسد. که بی شک علاوه براتلاف وقت وانرژی ، حوصله پزشک را برای درست درمان کردن را نیز از بین می برد .حال بیائید تصور کنید کشور جوان ما در 30 الی 40 سال بعدی به چه وضعی خواهد افتاد ؟! طبق اعلام نظر برخی کارشناسنان آمار کشور 26 میلیون سالمند در 30 الی 40 سال بعد در کشورمان خواهیم داشت. جوانان فعلی ما در زمان جوانی خود به کمترین امکانات اولیه همچون ازدواج آسان ،مسکن ارزان ،کار پرسود و ..... ...دسترسی نداشته ودچار یک افسردگی و اضطراب شدید می باشند . واقعاً در آینده در زمان میان سالی و پیری که مطمناً پیری زود رسی نیز خواهند داشت چگونه خواهد شد؟! آنچه جوانان ما را تهدید می کند افسردگی و عوارض ناشی از آن ،همچون بی تفاوتی وخود کشی می باشد و آنچه زمان میانسالی آنها را تهدید می کند، پیری زودرس وبیماری های ناتوان کننده عصبی و روانی خواهد بود . بی شک برآ ورد هزینه های درمان یک بیمارجوان بایک بیمار پیر نیز بسیار متفاوت بوده وحتی در مواردی قابل مقایسه نیست. حال بردولت مردان کشور ضروری می نماید که از الان به فکر جوانان پیر آینده باشند . امّا آنچه فعلاً مهم به نظرمی رسد ایجاد ساختار جدیدی با نام معاونت بهداشت و درمان سالمندان در وزارت بهداشت و درمان میباشد که  باید در دستور کار دولت قرار گیرد . امّا مهم تر از آن تأسیس بیمارستان های مخصوص سالمندان در مراکز استان ها می باشد که سرویس دهی اختصاصی به بیماران سالمند انجام دهند. بیماران سالمند علاوه بر درمان های عادی نیازمند بخش فیزیوتراپی، روان پزشکی ، داخلی مغز و اعصاب ، اورتوپدی ، قلب و درمانگاههای تخصصی و فوق تخصصی خون ، رماتیسم ، ریه وغدد بخشهای ویژه می باشند . که صدالبته هزینه ساخت وتجهیز چنین بیمارستانهایی بسیار زیاد بوده ولی از بار کاریی دیگر بیمارستان ها درمانی ، آموزشی ،تأمین اجتماعی و نظامی خواهد کاست . از مزایا دیگر بیمارستانهای مخصوص سالمندان افزایش رضایت مندی بیمار و همراهان سالمند از نحوی درمان ، امکان بررسی و تحقیق آسان در مورد چگونگی درمان بهتر بیماریهایی سالمندی، برآورد تعداد بیماران مزمن سالمند و مورد نیاز اقدامات بیشتر ،ایجاد و آموزش و پرورش دانشجویان رشته های تخصصی طب سالمندان در این بیمارستان ها ،امکان انجام  بیمه درمانی و حمایتی قشر عظیمی از سالمندان بیمار و ناتوان ، امکان تبادل و دسترسی سریع اطلاعات مفید علمی مابین سازمان های بهزیستی ، کمیته امداد امام خمینی (ره) ، طرح شهید رجایی،سازمان های بازنشتگی کشوری و نظامی ،تأمین اجتماعی فرد ، در زمینه قشر مسن آسیب پذیربوده و از طرفی ایجـــاد بیمارستان های سالمند امید به زندگی را نیز بالا می برد .

دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

http://www.rs272.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

غذا وخواب در سالمندان

پریناز جهان پیما کارشناس پرستاری ودانشجوی کارشناسی ارشد پرستاری

http://www.rs272.com/

نقشهای اجتماعی ، روانی و فیزیولوژیک غذا خوردن روی عادات غذایی سالمندان اثر می گذارند .کم شدن فعالیت جسمانی و متابولیسم آهسته تر ، میزان کالری مورد نیاز برای حفظ وزن متناسب در سالمندان را کاهش می دهد . بی تفاوتی ، بی حرکتی ، افسردگی ، تنهایی، فقر ، دانش ناکافی ، فقدان بهداشت و سلامت دهان ، وکاهش تمایز مزه ها ، همگی موجب می شوند که افراد سالمند غذای کمتر از مورد نیاز خود ، مصرف کنند . محدودیت بودجه و کاهش فعالیت جسمی می تواند توانای خرید وآماده کردن غذا را کاهش دهد .آموزش در مورد مصرف غذای سالم ، به جای « مواد بدون کالری » مفید است .آموزش ارتقای سلامت شامل تشویق به رژیم غذایی است که سدیم وچربی های اشباع شده آن کم و میزان سبزیجات ، میوه وماهی آن زیاد باشد . سالمندان برای حفظ تعادل تغذیه به غذاهای متنوعی نیاز دارند . نباید بیش از 20 تا 25 درصد از کالری غذایی از چربی ها تأمین شود. توصیه می شود مصرف نمک نیز کاهش داده می شود زیراکاهش نمک موجب اصلاح پر فشاری خون در برخی افراد می شود . دریافت پروتئین در سالهای آخر عمر ، باید مانند گذشته باشد .کربوهیدراتها منبع عمدة تأمین انرژی هستند و باید 55 تا 60 درصد از کالری دریافتی ازکربوهیدارتها تأمین می شود . باید از مصرف قند ساده پرهیز و مصرف کربوهیدراتها را تشویق کرد . سیب زمینی ، تمام حبوبات ، برنج و میوه ، مواد معدنی ، ویتامینها و فیبر مورد نیاز را تأمین می کنند و باید مصرف این مواد را در سالمند تشویق کنید .نوشیدن 8 تا 10 لیوان آب (لیوان 8 اونسی) توصیه می شود ، مگر اینکه به دلیل بیماری مصرف آن منع شده باشد . مصرف مولتی ویتامین ها هر روز به حفظ نیازهای تغذیه ای روزانه کمک می نماید .

خواب

در افراد سالمند ، اختلال خواب به وفور ایجاد می شود و بیش از 50% از افراد بالاتر از 65 سال را گرفتار می کند . سالمند معمولاً در چرخة طبیعی خواب و بیداری اش تفاوت ها یی را تجربه می کند ، فقدان خواب مناسب در شب، موجب چرت زدن در روز می شود . غربال گری های آزمایشگاهی ، می تواند به رد عوامل و بیماری هایی که ممکن است روی خواب مؤثر باشد کمک کند . در صورتی که همسر سالمند ، از خروپف بیش از حد او شکایت داشته باشد ، برای رد آپنه خواب، باید مطالعات خواب انجام شود .پرستار می تواند رفتارهای بهداشت خواب ، مثل اجتناب از چرت روزانه ، خوردن یک غذای سبک قبل از خواب وکاهش زمان کلی در تخت را پیشنهاد کند تا با ساعات کمتر نیاز به خواب در مقایسه با دوران جوانی سازگاری ایجاد شود.

دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

http://www.rs272.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

اختلالات گوارشی در سالمندی

تهیه و تنظیم :پریناز جهان پیما کارشناس پرستاری و دانشجوی کارشناسی ارشد پرستاری از اورمیه

فرد سالمند بیشتر در معرض خطر اختلال تغذیه قرار دارد . بیماری های لثه و دندان که منجر به فساد و افتادن و دندان می شود در سالمندان شلیع است جریان بزاق کاهش می ایبد و فرد سالمند احساس خشکی در دهان دارد . در اثر کاهش گیرنده های چشایی ، سالمندان غذاهای شیرین و شور را ترجیح می دهند . شکایات عمده شامل احساس پری ، سوزش سر معده و سوء هاضمه است حرکات معده ممکن است کاهش یابد که منجر به تأخیر در تخلیه محتویات معده می شود . کاهش ترشح اسید پپسین ، موجب کاهش جذب آهن ، کلسیم ، و ویتامین ب یک می شود . به نظر می رسد با بالا رفتن سن ، جذب مواد غذایی از روده کوچک نیز کاهش می یابد . فعالیت کبد ، کیسه صفرا و پانکراس به طور کلی حفظ می شود ، اگر چه در جذب و تحمل چربی نارسایی هایی وجود دارد . میزان بروز سنگ کیسه صفرا و مجاری صفرا نیز با بالا رفتن سن ، افزایش می یابد . از 17 نفر ، یک نفر دچار اشکال در بلع یا دیسفاژی می شود که ، 2/6 میلیون نفر از آمریکاییان بالاتر از 60 سال را مبتلا می سازد و هر سال 000/300 تا 000/600 مورد جدید تشخیص داده می شود . این وضعیت ، یک وضعیت جدی است که می تواند زندگی فرد را به مخاطره بیندازد . این وضعیت در نتیجه اختلال یا اشکال در فعالیت مسیر عصبی است ، مثلاً مواردی که در سکته مغزی ایجاد می شود . این حالت ممکن است در اثر اختلال فعالیت عضلات صاف و مخطط دستگاه گوارش ایجاد شود که تا 50% لز بیماران مثل پاریکسونی و اسکلروز متعدد، پولیو میلیت اسکلروز طرفی آمیوتروفیک (بیماری لوگریک(Lou-Gehrig"s  )) را شامل می شود .آسپیره کردن مواد غذایی ومایعات جدی ترین عارضه ای است که در غیاب سرفه یا انسداد و خفگی می تواند بروز کند . یبوست نیز د افراد پیرشایع است علایم یبوست خفیف شامل درد و ناراحتی شکم است ، یبوست شدیدتر موجب سفتی و تراکم مدفوع می شود که عوارض شدید از جمله مدفوع سخت و در نتیجه اسهال ، در اثر خروج مدفوع آبکی از اطراف مدفوع متراکم ، بیاختیاری دفع و انسداد روده را در پی دارد . عوامل مساعد کننده یبوست شامل عدم مصرف غذاهای حجیم ، مصرف طولانی ملین ها ، مصرف برخی داروها ، بی توجهی به احساس اضطاری دفع ، بی حرکتی ، عدم مصرف مایعات کافی و مصرف چربی بیش از حد هستند و عوامل دیگر ممکن است نادیده گرفته شود. اقداماتی که موجب ارتقای سلامت دستگااه گوارش می شوند عبارتند از :مراقبت مرتب از دندان و دهان؛ مصرف غذا به میزان کم و دفعات زیاد ؛ اجتناب از فعالیتهای سنگین بعد از مصرف غذا ؛ مصرف غذای کم چربیو سرشار از فیبر ؛ نوشیدن مایعات کافی ؛ برقراری عادت دفع منظم و اجتناب از مصرف ملین ها و آنتی اسیدها . درک رابطه بین کاهش حس بویایی و چشایی با صرف غذا ، به ماقبت کننده برای انجام اقدامات حفظ سلامت سالمندان کمک می کند .

دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

http://www.rs272.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.parsiblog.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI