روانشناسی کامل دوران سالمندی

انتخاب :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

نوشته :زهرا رضائیان

سالمندی، مصیبتی جانکاه نیست که به آن با دیدی منفی بنگریم و برایش متأسف باشیم. این دیدگاه که آدمی، پیری و سالمندی را تنها از دید ضعف قوا و انحطاط بدن یا ضعف دید و گوش و دیگر حواس مورد توجه قرار دهد، اشتباهی بس بزرگ است. ارزش سالمندی تا بدان جاست که رسول اکرم صلی الله علیه و آله ، سالمندان را مایه برکت، و وجود آنان را در میان خانواده و جمع، همانند پیامبر در میان امت به شمار آورده اند. سالمندی، مرحله ای از مراحل عمر، همراه با زیبایی هایی است که بیشتر افراد به دلیل ناآگاهی یا نداشتن زمینه مناسب، با نگرانی و تأسف با آن برخورد می کنند و به آن حساسیت نشان می دهند. سالمندی، دوران برداشت محصول زندگی است که آدمی حاصل تلاش و فعالیت سال های عمر دراز و طولانی خود را در پیش رو می یابد.

مزایای سالمندی

سالمندی، هم از لحاظ فردی و هم از لحاظ اجتماعی مزایایی دارد. احساس کمال و پختگی، احساس بی نیازی از دیگران، بردباری در برابر مشکلات، داشتن اوقات فراغت برای سیر به سوی کمال، و نیز مجال رسیدگی به خود و ارزیابی خویش، از جمله مزایای فردی، و حرمت و احترام، عزیز بودن در خانواده، مورد احترام بودن در میان جمع، امر و نهی های ارشادی، توجه مردم به او به عنوان منبع فکر و اندیشه، و نیز مورد مشورت قرار گرفتن، ازجمله مزایای اجتماعی سالمندی است. از دیدگاه اسلام، موی سپید سالمند همانند نوری است که نباید آن را از بین برد. امام علی علیه السلام می فرماید: «اثر پیری و موی سپید را از بین نبرید که آن خود نور و جلاست». این نور تنها برای دنیا و تنها در این سرای نیست. پیامبر صلی الله علیه و آله هم می فرماید: «کسی که مویش در اسلام سپید گردد، در روز قیامت برای او نوری و جلایی خواهد بود».

سالمندی؛ کمال و ورزیدگی

سالمندی، نشان دهنده کمال آدمی است. آدمی پس از عمری تلاش و بندگی خداوند، قدم در مرحله ای می نهد که می تواند از فرصت و موقعیت جدیدش در راه تکمیل و تکامل و درست اندیشیدن استفاده کند و موقعیت خود را در جامعه و خانواده محکم تر سازد. او می تواند چنان در معنویت غرق شود که درجاتی عالی یابد و حتی مایه نجات گروهی از گمراهی و عذاب گردد. سالمندان، دنیایی از تجربه ها و آگاهی ها را به همراه دارند و می توان گفت تاریخی متحرک هستند. اینان در تصمیم گیری ها و حل مسائل و دشواری ها، ورزیده و با تجربه شده اند و روز به روز بر تجربه هاشان افزوده شده و آن ها را پربارتر و کامل تر ساخته است.

ارزش سالمندی

سالمند، انسانی پرارج و گران قدر است؛ از آن بابت که عمری را در راه اسلام و مکتب به سر آورده و گنجینهای از تجربه ها و آگاهی ها به شمار می آید. او در دوران زندگی سردی و گرمی بسیار چشیده است و می تواند برای جامعه خیر و سعادت پدید آورد. سالمند قادر است برای جامعه فکر و اندیشه تولید کند که حاصل آن، پربار کردن زندگی و حتی افزایش تولید مادی است. سردی و گرمی هایی که او در طول زندگی چشیده، می تواند وسیله ای برای هموار کردن راه زندگی اعضای کم سال تر جامعه به شمار آید. همه ابعاد وجودی او، درس سازندگی است. وجود او در جامعه، غنیمتی است برای همگان و تجربه ها و دانش هایش روشن کننده راه زندگی و چراغی فرا راه سعادت جامعه است.

سالمندی؛ دوران تجدید صفات

آدمی به هر میزان که سالخورده تر می شود، تصور روشن تری از زندگی به دست می آورد؛ راه و روش زندگی را بهتر فرا گرفته و متوجه لغزش ها و اشتباه های گذشته می شود. در دوران سالمندی، بسیاری از حالات و صفات تجدید و احیا می شود و نقاط مثبت و منفی بسیاری بروز و ظهور پیدا می کند. اصولاً دوران سالخوردگی، با نوعی بیداری همراه است که سالمندان در آن فرصت می یابند گذشته و آینده را در نظر مجسم کنند و همه آنچه بوده و خواهد بود را به صحنه آورند. این حالت ها ممکن است افراد را شاد یا ناراحت کند. در این سنین، تازه آدمی متوجه می شود که لذت ها چه زود فانی شدند و روزهای جوانی به چه سرعتی گذشتند و از دست رفتند.

فکر و احساس سالمندان

سالمندان، فکر و اندیشه ای خاص دارند که ناشی از دیده ها، شنیده ها و تجربه هایی است که در طول مدت زندگی به دست آورده اند. برخی این اندیشه را در خود می پرورانند که به پختگی و کمال رسیده اند، اندیشمند و صاحب رأی اند و می توانند الگوی دیگران باشند. اینان احساس می کنند که افرادی بی حساب نیستند و مورد شور و مشورت قرار می گیرند. برخی نیز احساس می کنند که از سوی فرزندان و خانواده خویش طرد شده اند و جامعه آنها را قبول ندارد. سالمندانی که راه ارتباطی میان خود و خدا را نمی یابند، در روزگار پیری، احساس پوچی و بی خاصیتی دارند و گمان می کنند که نمی توانند منشأ اثر باشند و این، احساس آزاردهنده را برای آنان پدید می آورد.

تظاهرات سالمندی

سال های پیری را می توان سال های متانت و آرامش دانست. سالمندی که عمری کار کرده و مسئولیت بسیاری را پذیرفته و به انجام رسانده است، اکنون در نزد وجدان احساس رضایت می کند؛ اما سالمندانی نیز هستند که قرار و آرام خود را از دست داده و بر گذشته خود ناراحت و متأسف اند، به ویژه اگر عمر را به بیهودگی گذرانده باشند. زود رنجی و نازک دلی، رکود و خمودی یا سرگرم شدن به کار و برنامه ای که حاصل ارزنده ای ندارد، تعصب در گفتار و عمل که گاه خود مانعی بزرگ برای ایجاد تفاهم و اشتراک فکری آنهاست و نیز رعایت آداب و رسومی که ممکن است بی ریشه بوده یا از گذشتگان به ارث رسیده و در آنان پایدار شده باشد، از جمله تظاهراتی است که در وجود افراد پیر و سالمند بروز و ظهور می کند.

سالمندی؛ دوران هجوم بیماری ها و عارضه ها

سالمندی، دوران هجوم بیماری ها و عارضه های گوناگون است؛ چنان که می توان گفت سالخوردگی، آشیانه بسیاری از مرض ها و زمینه های نامناسب زندگی و هجوم بیماری های گوناگون است. زوال جوانی و فرو افتادن آدمی در پیری و سالمندی، به صورت ناگهانی و یک باره نیست، بلکه صورت تدریجی دارد. آنها آهسته آهسته وارد این مرحله می شوند و روز به روز بر ضعف شان افزوده می گردد و به تدریج بستری و گرفتارشان می کند. همچنین بیماری های روانی بسیاری هستند که سالمندان از آن رنج می برند. برای درمان این بیماری ها، تنها نباید به تجویز داروهای مختلف اکتفا کرد، بلکه شایسته است فرد سالمند خواسته های جوانی خود را به دور انداخته و بیشتر از خود مراقبت کند و اطرافیان نیز بکوشند تا موجبات آسایش و راحتی او را فراهم آورند.

نقش سالمندان در خانواده

در یک خانواده متعارف و متعادل، سالمندان نقش سرپرست، راهنما یا کدخدایی را ایفا می کنند که کارشان امر و نهی، هدایت و ارشاد و تنظیم سیاست کلی خانواده است. فرزندان از آنها پیروی کرده و شیوه زندگی را می آموزند. سالمندان، پاسدار ارزش ها و حافظ سنت های اصیل و ارزیاب فرهنگ و میراث اجتماعی هستند. آنان با معاشرت و انس با نسل جدید، می کوشند مفهوم زندگی را برای آن ها روشن کنند، و مراقب باشند لغزش و خطایی از ایشان سرنزند، اخلاق و ادب را به آنها بیاموزند و حفظ و حراست از دستاوردها را به آنان آموزش دهند. سالمندان، همانند نگاهبانی هستند که امور و جریان های داخل شونده و بیرون رونده را تحت مراقبت دارند و تلاش می کنند خانواده در مسیر صواب هدایت شود.

فاصله نسل ها

از مسائل مهم عصر کنونی، فاصله میان جوانان و سالمندان است. مخالفت سالمندان با نسل جدید، به صورت بدبینی، تحقیر و گاه دشمنی و حمله است و مخالفت جوانان با آنها، به صورت مقاومت در برابر سالمندان و طغیان در برابر امر و نهی آنهاست. نوخواهی و تجددطلبی جوانان از یک سو، و پای بندی سالمندان به سنت ها از سوی دیگر، زمینه را برای درگیری ها و آسیب پذیری ها فراهم می کند. برای از میان بردن این فاصله و داشتن محیطی آرام و با صفا، باید دست جوان در دست سالمند قرار گیرد تا هر دو از وجود یکدیگر بهره برند. شناخت علل زمینه ساز ایجاد اختلافات، شناخت طبیعت دو نسل و انتخاب راه مناسب برای نزدیک کردن دو نسل به یکدیگر، در ایجاد این محیط آرام و باصفا بسیار مؤثر است.

توانایی های سالمندان

سالمندان به ظاهر پیر و ناتوان شده اند و به عبارتی به مرحله باز نشستگی رسیده اند، اما واقعیت این است که این افراد، توانایی های بسیاری دارند که به تناسب سن و امکان می توانند آنها را مورد استفاده و بهره برداری قرار دهند. بسیاری از این افراد برای نسل جوان افرادی مهم و قابل اعتمادند که می توانند به تربیت جوانان پرداخته و مشکلات و مسائل آنان را حل کنند. سالمندان باتجربه ها و اندوخته هایی که دارند، قادرند اعضای خانواده و جامعه را در حل مشکلات یاری دهند و شادی و طراوت در زندگی به وجود آورند. تدابیری که سالمندان برای زندگی در پیش می گیرند و تلاش هایی که در زندگی به کار می برند، بسیار مهم و ارزنده است.

نیاز جامعه به سالمندان

جامعه و نسل جوان، به هدایت و ارشاد نیاز دارد تا بتواند در مسیر صحیح زندگی گام بردارد. سالمندان از این جهت که صاحب آگاهی ها و اطلاعات فراوان هستند، می توانند با فراهم آوردن موجبات هدایت و ارشاد جوانان، جامعه ای را از سقوط در سراشیبی انحطاط و زوال حفظ کنند. سالمندان، گنجینه هایی از تجربه های زندگی را به همراه دارند و می توانند برای نسل جوان، مشاور و راهنمای خوبی باشند. آنان با استفاده از خطرات شیرین و تلخ زندگی خود یا حتی آنچه از دیگران دیده یا شنیده اند، می توانند به راهنمایی افراد پرداخته و با گذشت و صفای خود، به انتقال ارزش های سنتی بپردازند و وظیفه نسل جوان را در مورد آینده زندگی و مردم روشن کنند.

برکت وجود سالمندان

وجود سالمندان مایه برکت جامعه است. آنها، اختلاف ها و درگیری هایی را که در محیط خانواده ها پدید می آید، کج روی ها و انحراف هایی که در جامعه انسانی رخ می نماید و روابط تیره و نابه سامانی که در جامعه ها وجود دارد را با بیان و مراقبت خود از میان برده و به حل و رفع دشواری ها می پردازند. سالمندان، راهنما و رهبر همه اند و نه تنها نسل جوان، که گاه میان سالان هم به رهبری آنها نیازمندند. اختلاف ها به دست آنها رفع و حل می شود و تجربه های آنها ارزنده و کارساز، و طرز فکر و اندیشه شان جهت دهنده و رهایی بخش است. جوان نمی تواند مدعی شود به علت بالا بودن سطح علم و مدرک تحصیلی، از سالمند بالاتر و برتر است. اگر ارزش وجودی آنها و آگاهی هایشان را همواره در نظر داشته باشیم، چه برکتی بالاتر از برکت این نسل و چه نعمتی برتر از نعمت وجود سالمندان.

خواسته های سالمندان

سالمندی برای همگان است و خواه ناخواه خواسته هایی را به همراه دارد که باید بسیاری از آنها برآورده شود. جنبه های انسانی درباره سالمندان نباید فراموش شود، به ویژه احترام به شخصیت آنان که امری ضروری است. سالمندان معمولاً خواستار احترام اند و می خواهند مورد توجه و عنایت باشند. اگردستور دادند، به آن توجه شود و دیگران، امر و نهی آن ها را پذیرا باشند. احترام اطرافیان به آنان، موجب رضایت خاطر و شادابی آنهاست، به خصوص از آن بابت که در سایه آن احساس امنیت می کنند و میدانی برای تلاش و فعالیت خود می یابند. در صورتی که خواسته های آنها با احترام برآورده شود، ریشه بسیاری از عصبانیت ها در سالمندان می خشکد و عواطفشان بیشتر و محبت شان به اطرافیان افزون تر خواهد شد و تحمل و مدارای زیادتری در خصوص رفتار دیگران از خود نشان می دهند.

نیازهای عاطفی سالمندان

برای حفظ سالمندان از عوارض گوناگونی که در سر راهشان است، باید آنها را در شرایط محیطی مناسبی قرار داد که وجودعواطف گرم و مهرورزی، و نیز احترام و قدرشناسی از جمله شرایط مهم به وجود آمدن چنین محیطی است. حرمت گذاری بر سالمندان به ویژه در میحط خانواده، قدرشناسی و سپاس گزاری از تلاش ها و فعالیت های آنان و سرمایه گذاری های مادی و معنوی شان درباره نسل جدید و جامعه، تنها نگذاشتن آنان، برقراری ارتباط و ایجاد تفاهم با ایشان، هم دردی با آنان و گوش سپردن به دردها و سخن هایشان، در اولویت قرار دادن مسائل آنها و حل هر چه سریع تر مشکلاتشان، نادیده گرفتن خطاهایی که ممکن است از آنها سربزند، محبت به آنان و حمایت از آنها، از جمله وظایفی است که تک تک افراد خانواده در مقابل سالمندان و برای به وجود آوردن محیطی گرم باید به اجرا در آورند.

موقعیت سالمندان در دنیای صنعت

در دنیای غرب، بیشتر سالمندان جایگاه شایسته ای ندارند و مشکلات مالی، عاطفی، روانی و جسمی فراوانی گریبانگیر آنهاست. در آنجا وضعیت زندگی به گونه ای است که به آن امیدوار نیستند. به سر بردن در تنهایی و انزوا به علت دوری از خانواده و فرزندان، وضعیت روانی و روحیه آنان را به شدت متأثر کرده است؛ به گونه ای که برخی از آن ها در خانه سالمندان، بیمارستان ها یا اتاق انفرادی شان غریبانه می میرند و کسان و خویشانشان، حتی در دفن و تشییع آنها شرکت نمی کنند. در غرب اخلاق ها و رفتارها به گونه ای است که به سالمندان بی اعتنایی می شود و این کمبود، جزئی از فرهنگ و تمدن آن دیار گشته است. اقدامات دولت هم درباره آنها فریب کارانه و ظاهرسازی است و گاه برای آنان مشکل آفرین نیز می شود.

راز بی عزّتی سالمندان در دنیای فناوری

بی عزتی سالمندان در دنیای غرب و بی احترامی به آنان، دلایل گوناگونی دارد که از جمله آنها می توان به طرز فکر در دنیای صنعت برای ارزشمندی انسان اشاره کرد. در دنیای صنعت و فناوری، به هر میزان که توان تولید انسان بیشتر باشد، ارزش و احترام او زیادتر است؛ البته این امری است که در اندیشه اسلامی جنبه حیوانی دارد. تولید کننده نبودن سالمندان و نوع تفکر نسل جوان در این زمینه، وابسته نبودن به مکتب و مذهبی انسان گرا ونیز کمبود مهر و محبت، سببی برای رعایت نکردن حقوق و شئون سالمندان در این گونه جوامع می باشد و حاصل آن هم این است که چنین جوامعی، در سیه روزی و بدبختی و در شرایط سختی زندگی را می گذرانند.

سالمندان در دنیای سنتی

در جوامع سنتی، سالمندان موقعیت شایسته ای در خانواده و اجتماع دارند. افراد جامعه برای ایشان ارزش قائل اند و آن ها را رئیس و داور خویش می شناسند. نقش کلی پیران در محیط خانواده و اجتماع، نقش رئیس، معلم و راهنماست. در جوامع سنتی، پدربزرگ و مادر بزرگ، هسته مرکزی تشکیلات فامیلی هستند. آنها در نزد فرزندان و نوه ها محترم اند و وجودشان در آن محیط، نقش کدخدایی را دارد که امور به دست او سر و سامان می گیرد. تصور اطرافیان در مورد سالمندان این است که وجود آنها در خانه همچون شمعی است که محیط زندگی را روشن می کند و موجبات ثبات و شادمانی اعضای خانواده را فراهم می آورد. این جوامع، هم نشینی سالمندان را برای خود غنیمتی می شمارند و تصورشان این است که دیدن فرد سالمند، آدمی را به یاد خدا می اندازد.

جایگاه سالمندان در اسلام

اسلام به جامعه سالمندان با نظر احترام و تکریم می نگرد و با همه توجهی که به جوانان دارد، با سالمندان به شیوه ای رفتار می کند که افراد جامعه، وجود آنان را بی ارزش و بی مقدار نپندارند. حمایت از سالمندان، از اموری است که مورد توصیه اسلام و ارزش به شمار می آید. در اسلام سالخوردگی نشانه و نماد تجربه و دانایی است و سالخوردگان از مقام اجتماعی شگفتی برخوردارند، به ویژه از آن جهت که آنها گنجینه ای از دانش ها، تجربه ها، معلومات و اندیشه ها به حساب می آیند. از این رو باید مورد دلجویی، محبت و احترام قرار گیرند و شخصیت شان گرامی داشته شود. رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: به پیران و بزرگان خود احترام کنید و بر کوچک تران خود رحمت و عنایت داشته باشید».

ضرورت ارتباط با سالمندان

وجود افراد سالمند در جامعه غنیمت است و آدمی قدر آنها را هنگامی می شناسد که خود فرد بزرگسال یا پدر و مادر شود و به جایگاه این افراد پی ببرد. بر این اساس، ارتباط با سالمندان با نسل جوان، امری ضروری است. جوان ناگزیر است در مسیر زندگی، روش درست و استواری داشته باشد و این هدف قابل دسترسی نیست، مگر اینکه آدمی راه خود را پخته و استوار سازد و از تجربه های آنهایی بهره گیرد که عمری این راه و برنامه را پیموده اند. بسیاری از افتادن ها، سقوط ها و انحطاط ها به دلیل نادانی است و جوان به علت قدرت و غرور، راه بهره گیری درست از آن را نمی شناسد و زندگی با سالمندان، جلو این سقوط ها و انحطاط ها را می گیرد. جوان با بهره مندی از تجربه های سالمندان می تواند نتیجه و حاصل عمر را غنا ببخشد و از مسیر اصلی خود منحرف نشود.

وظایف جوانان در برابر سالمندان

جوانان برای برقراری ارتباطی شایسته و نیکو با سالمندان، باید با وظایف خود آشنا شده و آنها را به بهترین شکل ممکن اجرا کنند. پذیرش و تحمل سالمندان، به ویژه پدر و مادر سالمند و حفظ و نگهداری آنها با صبر و بردباری، رعایت حرمت سالمند که سرباز زدن از آن نوعی تخطی از فرمان الهی است، بهره مندی از تجربه های آنها و نیز مهرورزی و رفع مشکلات آنها، از جمله وظایفی است که جوانان در خصوص سالمندان بر عهده دارند تا بتوانند زندگی آینده خود را بر پایه مشارکت آن پیران فرزانه پی ریزی کنند و با استفاده از تجربه های ایشان، به آرامش و موفقیت در زندگی برسند.

وظایف مردم در مورد سالمندان

در یک جامعه متعادل و اسلامی، مردم در مورد سالمندان وظایف و مسئولیت هایی دارند که باید به آنها توجه کنند. احساس مسئولیت در قبال سالمندان، رعایت احترام آنها و پاسداری و حمایت از منافع و مصالح ایشان، برآورده کردن توقعات و پذیرفتن آنان با رویی گشاده، قدرشناسی از آنها و ارج نهادن زحماتشان، مشارکت دادن ایشان در امور زندگی و جامعه، رعایت اصول انسانی در برخورد با آنها و گرامی داشت مقام ارزشمند سالمندان، وظایفی است که سرپیچی از آنها، نه تنها موجب خشم خداست، بلکه نظام حیات را هم دگرگون می کند. کوچک شمردن سالمندان ضمن آنکه نوعی نادانی به شمار می آید، در واقع نوعی خراب کردن بنایی است که آدمی خود در آن رشد یافته است.

خانه سالمندان

خانه سالمندان به صورت و شکل جدید، ره آوردی از غرب و حاکی از عدم احساس مسئولیت درباره انسان و ارزش های او و بینشی صرفا مادی در مورد اوست. نسل جوان غرب برای رفاه و آسایش خود، سالمندان را که عمری در تولید و تلاش بوده اند، از خود طرد کرده و به سرای سالمندان می برند. اسلام ضمن تأسف از این مسئله، می کوشد موجباتی را پدید آورد که سالمندان در خانه و در کنار فرزندانی زندگی کنند که عمری به تربیت و پرورش آنها همت گماشته و سرمایه عمر و جوانی خود را در آن راه گذاشته اند. در اسلام اداره سالمندان به عهده فرزندان است و آنها باید با نهایت قدرشناسی و عزت این کار را انجام دهند. تأسیس خانه سالمندان، از دو اندیشه رفاه و آسایش اطرافیان و رفاه و آسایش سالمندان ریشه می گیرد؛ البته دور داشتن سالمندان از محیط خانواده، در حقیقت محروم کردن آنها از مصاحبت ها و محبت های بی دریغ است.

پذیرش سالمندی

دنیا چون پلی است بر گذر که مراحل عمر را یکی پس از دیگری بر روی آن خواهیم گذراند. همان گونه که دوران جنینی، کودکی و جوانی را پشت سر می نهیم، دوران پیری و کهولت را هم تجربه خواهیم کرد. بازنشستگی و سالمندی، مرحله ای خاص از زندگی انسان است و سازگاری شخص با شرایط و عواقبی را می طلبد که در این مرحله برای آدمی پدید می آید. دوران سالمندی را هم می توان چون دوران جوانی و میانسالی زیبا کرد و بدون هیچ گونه ناراحتی و مشکلی آن را گذراند. یافتن وضع موجود، خوش بینی به آینده، پذیرش واقعیت سالمندی، نترسیدن از بازنشستگی و توجه به زیبایی های سالمندی، و نیز ایجاد نوعی سرگرمی و شغل برای خویش، از جمله توصیه هایی است که رعایت آنها، پذیرش سالمندی را آسان می کند.

http://www.rs272.com/

http://www.hawzah.net

http://rs272.tarlog.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

طرح توانمندسازی سالمندان

انتخاب :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه
سالمندان در جامعه امروز از گروههای بزرگ اجتماعی به شمار می آیند که طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت بیشترین خدمات بهداشتی، درمانی را به خود اختصاص می دهند. با افزایش سن، فقدانها افزایش می یابند و باعث عدم سازگاری فرد سالمند با فقدان می گردد که این امر به تدریج خوداتکایی و کیفیت زندگی سالمند را تحت تأثیر قرار می دهد. تطابق موفقیت آمیز با سالمندی علاوه بر توانایی مشخص برای ادامه و استمرار شیوه های مناسب زندگی در طول حیات به آموزش شیوه زندگی سالم در این دوران توسط متولیان امر نیز بستگی دارد.

 مهمترین راهکارها جهت سازگاری با دوران سالمندی و دستیابی به یک زندگی سالم و موفق در این دوران عبارت است از:1-

نحوه اجرای برنامه طرح توانمندسازی سالمندان در شبکه شهری و روستایی:
- ثبت نام داوطلبان و پر نمودن فرمهای ارزیابی اولیه توسط مددکار یا روانشناس مسئول طرح
- بررسی فرم ها و الویت بندی و نیازسنجی مسایل سالمندان توسط گروه بررسی کننده که شامل حداقل دو نفر از اعضای تیم توانبخشی می باشند.در صورت نیاز به خدمات تخصصی سالمند به تیم توانبخشی ارجاع داده می شود. سرپرست تیم توانبخشی که بنا به بیشترین مشکل و نیاز یکی از اعضای تیم توانبخشی می باشد مسئول برنامه ریزی براساس الویت ها و ارجاع سالمند به منظور استفاده از خدمات مورد نیاز تخصصی می باشد.در نهایت در صورتی که استفاده از بعضی از خدمات عمومی که طرح ارائه می دهد برای سالمند ایجاد مشکل نماید مشخص می گردد.لازم به ذکر است در اجرای این برنامه می توان از پتانسیل های NGOها، مؤسسات خیریه امورسالمندان، مراکز روزانه سالمندان، کلینیک های مشاوره توانبخشی و ستاد CBR (توانبخشی مبتنی برجامعه) نیز بهره گرفت.

http://www.rs272.com/

http://blog.behzistitehran.org.ir

http://rs272.tarlog.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

هشدارهای پزشکی برای سالمندان

انتخاب :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

سالمندی تنها مرحله پیشگیری از وقوع بیماریها و حوداث نیست بلکه علاوه برآنهامرحله حمایتی و دقت در رعایت اصولی است که فرد مسن را از قرار گرفتن در موقعیتهای خطرناک دور میکند گاها رعایت دستورات ساده بهداشتی از درمان بیماریها بسیارسها تر و کم هزینه تر برای افراد مسن میباشدبرای این منظور در زیر به مواردی اشاره میگردد که نبایستی سالمندان آنها را انجام دهند .

عدم مصرف صبحانه توسط سالمندان :

افرادی که صبحانه نمی خورند سطح قندخون پائین تری خواهند داشت ، این مسئله منجر به نرسیدن مقدار کافی مواد غذائی به مغز و در نتیجه دژنراسیون ( تحلیل بافت ) مغز  خواهد شد .

پرخوری بیمورد:

پرخوری باعث سفتی شریانهای مغزی و در نتیجه منجر به کاهش قدرت مغز می شود .

مصرف دخانیات والکل :

مصرف دخانیات والکل باعث چروکیدگی متعدد مغز و در نتیجه بیماری آلزایمر می شود .

مصرف زیاد قند :

مصرف زیاد قند می تواند باعث تداخل در جذب پروتئین ها و سایر مواد غذائی و در نتیجه سوء تغذیه شده و باعث اختلال در تکامل مغز شود . قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا :

مغز بزرگترین عضو مصرف کننده اکسیژن در بدن ما است . هوای استنشاقی آلوده باعث کاهش اکسیژن رسانی به مغز و در نتیجه کاهش کارائی مغز خواهد شد .

کم خوابی زیاد:

خواب به مغز ما اجازه استراحت می دهد . محرومیت از خواب به مدت طولانی باعث تسریع مرگ سلولهای مغزی می شود .

پوشاندن سر هنگام خواب :

خوابیدن با سر پوشیده باعث افزایش غلظت دی اکسیدکرین و کاهش غلظت اکسیژن شده که می تواند منجر به اثرات مخرب مغزی شود .

کارکردن سخت فکری در طی بیماریها :

کار فکری زیادیا مطالعه در هنگام بیماری منجر به کاهش کارائی مغز و افزایش صدمه به مغز می شود .

فقدان تحریک فکری :

تفکر بهترین راه تمرین مغز است . فقدان فعالیت فکری می تواند باعث چروکیدگی مغز شود. .

بندرت صحبت کردن :

مکالمه هوشمندانه باعث تسریع کارائی مغز می شود .

http://www.rs272.com/

http://www.elm670.mihanblog.com

http://rs272.tarlog.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

بررسی علل پیری زودرس جوانان

انتخاب :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

در جامعه بسیار اتفاق افتاده افرادی را مشاهده کنید که بنظر سن شان با قیافه هایشان سنخیتی نداشته باشد متاسفانه مشکلات کنون جامعه مخصوصا در شهرها باعث گردیده افسردگی وپیری زودرس یک نوع اپیدمی شناخته شده ای باشد کمتر فرد بالای 25 سالی پیدامیشود که دارایموی سفیدی در سر نداشته باشند !!!!مطالعات علمی علل خاصی در این رابطه را مطرح نموده اند که به بخشی از آنها اشاره میکنیم:

1-  رژیم نادرست:

آنچه که شما می‌خورید بیشتر از هر چیز دیگری بر سلامتی شما تأثیر می‌گذارد.آنچه که شما از غذاهای چرب، فرآورده شده و سرخ شده می‌خورید، به خاطر وجود مواد افزودنی شیمیایی و محروم کردن بدن از مواد مغزی اصلی، تأثیرسویی بر بدن می‌گذارد و سبب پیری زودرس می‌شود.وقتی غذاهای حیات بخش میل می‌کنید از خیلی بیماریها و سوء عملکرد اعضاء بدن جلوگیری می‌کنید.به طور معمول در رژیم غذایی هر فرد باید رنگهای متنوع و تعادل منابع پروتیین کم چرب، کربو هیدراتهای پیچیده، حبوبات، بقولات، آجیل، میوه جات و سبزیجات حفظ شود.تحقیقات بی شماری بیانگر این مطلب هستند که رنگدانه های متفاوت در پوست میوه ها و سیزیجات آنتی اکسیدان های قوی برای سلامتی بدن می‌باشند که از سرطان جلوگیری می‌کنند.و از بدن در برابر سموم محیطی حفاظت و مراقبت می‌کنند. از خوردن غذاهای خیلی چرب، فرآورده و سرخ شده اجتناب کنید.در خوردن لبنیات اعتدال بورزید، چراکه لبنیات سرشار از چربی اشباع شده می‌باشند.کلوچه، شکر، نوشابه های غیر الکلی و قندهای ساده را از رژیم غذایی خود حذف کنید.شکر اضافی در بدن به صورت چربی ذخیره می‌شود و سبب افزایش وزن خواهد شد.همچنین باعث ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی، فشار خون و دیابت می‌شود.بنابراین درست تغذیه کنید. 

 2-  ناراحتی و افسردگی:

 ناراحتی و غمگینی نه تنها بر خلق وخوی بلکه بر سلامتی بدن تأثیر منفی می‌گذارد. ناراحتی های قلبی در افراد افسرده و غمگین دوبرابر بیشتر است.این نظریه ثابت شده است که افراد با شخصیت نوع C – کسانی که گرایش به مالیخولیا، افسردگی و نگرانی های بیش از حد دارند- مستعد ابتلا به سرطان می‌باشند. ذهن خود را دست کم نگیرید.تجربه شما به توسط انرژی است که در بدن موجود می‌باشند.   ذهن خود را دست کم نگیرید.تجربه شما به توسط انرژی است که در بدن موجود می‌باشد. مقابله شما با مشکلات در زندگی بسته به نگرش مثبت و منفی شماست.درتحقیقی علمی مشخص شده که ذهن بر عملکرد های فیزیولوژیکی بدن، از جمله سیستم ایمنی تاثیر قوی دارد .حمله به سلول های سرطانی در بیمارانی که به مدت 12 هفته روزی 30 دقیقه با صدای بلند قاه قاه می‌خندیدند، افزایش پیدا می‌کند، بلند خندیدن سبب آزاد سازی اندروفین (ترکیباتی که به انسان احساس خوشی می‌دهند )می‌شود. بدون شک، افراد شاد و سر حال سالم می‌باشند و عمرطولانی تری خواهند داشت. 

 3- فعالیت نداشتن: 

من تا حالا هیچ فرد سالم ویا صد ساله ای را ندیده ام که که عمری بدون فعالیت بدنی زیسته باشد. برای متابولیسم سالم، جریان انرژی صحیح ودفع پسماند های سلولی، ورزش و فعالیت بدنی خیلی ضروری می‌باشد. چاقی و فعالیت نداشتن دو عمل اساسی پیری زودرس و خیلی از بیماری ها هستند. فعالیت های قلبی و عروقی به متابولیسم بدن سرعت می‌بخشند، کالری زیادی می‌سوزانند و با چاقی مبارزه می‌کنند. پیاده روی تند و سریع، تند دویدن، شنا، دوچرخه سواری و از پله ها بالا رفتن ورزشهای مفیدی برای سلامتی قلب می‌باشند. ورزش کردن عامل مهمی‌برای جلوگیری از دیابت نوع دوم خواهد بود.بیماری که امروزه در جوامع بشری به سرعت رشد کرده است. با تمرینات ورزشی و فعالیت بدنی می‌توانید از پیری ماهیچه ها، مفاصل وزرد پی ها جلوگیری کنید. چرا که ورزش دامنه جنب و جوش را بالا می‌برد. در این زمینه ورزشی مثل یوگا مثمر ثمر است. فعالیت های ملایم برای قدرت ماهیچه ها و تراکم استخوانها ضروری می‌باشند، قبل از انجام هر ورزشی بدن خود را گرم کنید تا از آسیب های جدی جلوگیری کنید. 

 4- استرس :

استرس پیامد اصلی زندگی های پر مشغله می‌باشد و عوارض وخیمی‌برای سلامتی بدن در پی خواهد داشت. در هنگام داشتن استرس، حالتی به وجود می‌آید که بدن نیاز به انرژی دارد. بنابراین آدرنالین از غده فوق کلیوی ترشح می‌شود و به بدن دستور می‌دهد که قند ذخیره شده در کبد را به گلوکز تبدیل کند. از این جهت در این زمان احتیاجات انرژی بدن افزایش پیدا می‌کند.متاسفانه این واکنش تا آخر ایستادگی نمی‌کند و قند خون اضافی در بدن به صورت چربی ذخیره می‌شود و موجب چاقی و اضافه وزن خواهد شد.از همه بدتر اینکه، همه این استرس ها به طور مداوم باعث تحلیل رفتن منابع انرژی بدن می‌شود تا جایی که بدن زیر این بار چروکیده می‌شود، غده فوق کلیوی فرسوده و سیستم ایمنی بدن دچار سوء عملکرد خواهد شد.برای داشتن زندگی بدون استرس، هر روز عمیقاً تنفس بکشید. یک استراحت کوتاه داشته باشید. بدانید که شما انسان هستید نه یک ماشین .بعد از نهار 15 دقیقه چرت بزنید. اگر فقط 5 دقیقه وقت دارید، چشمانتان را ببندید. می‌توانید مدیتیشن کنید تا استرس را از بین ببرد.

 5 - نداشتن خواب کافی :

هر فرد بالغی روزانه به 7 یا 8 ساعت خواب نیاز دارد. اگر در شب سه ساعت کمتر بخوابید، سیستم ایمنی بدن 60 درصد افت خواهد داشت. بنابراین نداشتن خواب کافی بدن را از پای در می‌آورد و سبب خیلی از بیماری ها خواهد شد.

http://www.rs272.com/

http://www.elm670.mihanblog.com

http://rs272.tarlog.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

Osteoarthritis یا استئوآرتریت سالمندان

انتخاب :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

شایع ترین نوع التهاب مفاصل در افراد سالمند، تحلیل مفاصل (Osteoarthritis ) است که مفاصل دردناک می شود. درخلال حرکت کردن ، انتهای استخوان ها به طور طبیعی توسط غضروف ها ومایع لغزنده اطراف محافظت می شود. با افزایش سن ، استخوان ها شکننده ، مفاصل بی شکل و دردناک شده و حرکت مشکل می شود. این بیماری میلیون ها نفر درجهان، به ویژه افراد مسن را تحت تأثیر قرار داده است. رژیم غذایی ، غذا یا مکمل های ویژه ای برای پیشگیری ، درمان و رهایی از تحلیل مفاصل شناخته نشده است. البته دربسیاری از موارد مصرف چای آلفا آلفا، مکمل های آمینواسیدی، کلسیم ، مس ، روغن کبد ماهی ، ویتامین D، لسیتین ، اینوزیتول ، عسل ، پاراآمینوبنزوئیک ، شاهی آبی ( کاکوتی ) ومخمر، میوه تازه و سیر توصیه شده است، که این مواد نیز تاثیرچندانی نداشته اند. ارتباط شناخته شده ای نیز بین تحلیل مفاصل واضافه وزن وجود دارد. کاهش وزن برای افرادی که اضافه وزن دارند و دچار مشکل مذکور هستند، مسئله مهمی است ، چرا که مفاصل برای تحمل وزن بالا تحت فشار و تحریک هستند.نوع دیگر التهاب مفاصل، روماتیسم مفصلی است که ارتباط نزدیکی با رژیم غذایی دارد. دراین بیماری سیستم ایمنی به اشتباه به پوشش استخوان ها حمله می کند. عملکرد سیستم ایمنی به تغذیه کافی بستگی دارد و رژیم ناکافی ممکن است، این نوع التهاب مفاصل را به همراه داشته باشد. این احتمال وجود دارد که در برخی افراد، مواد غذایی مشخصی بتواند سیستم ایمنی را به این حمله تحریک کند. مصرف شیر و لبنیات، روماتیسم مفصلی را دربرخی افراد تشدید می کند. اسیدهای چرب اُمگا- 3 ، نظیر EPA ( اسید ایکوزاپنتاانوئیک) که درماهی یافت می شود، سبب تخفیف عوارض این بیماری می شود. پژوهش ها نشان می دهد همان رژیمی که دربیمارهای قلبی به کار می رود و در آن رژیم مصرف اسیدهای چرب اشباع و شیر کم می باشد واز لحاظ اسیدهای چرب بلند زنجیره غیر اشباع غنی است ، می توانند به پیشگیری یا کاهش التهاب مفاصل و درد آنها کمک کند. براین اساس، این نظریه که EPA با عمل پروستاگلند ین ها تداخل می کند واز این راه التهاب را کاهش می دهد، به وجود آمده است. احتمال دیگر در رابطه با پراکسیداسیون چربی ها است که می تواند سبب التهاب شود وهمچنین ویتامین E به پیشگیری از پراکسیداسیون چربی ها کمک می کند، ولی نمونه های بارز روماتیسم مفصلی را بهبود نمی بخشد.

http://www.rs272.com/

http://fa.parsiteb.com

http://rs272.tarlog.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

ویتامین Eموثر در جلوگیری از سکته افراد سالمند

انتخاب :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

در صورت گرفتگی یا خون‌ریزی در یکی از رگ‌های خونی که به مغز منتهی می‌شود و با کاهش خون‌رسانی و یا آسیب به بخشی از آن همراه است، سکته مغزی بروز می‌کند. جالب است بدانید که 85 درصد از سکته‌های مغزی مخصوصا در افراد سالمنددر اثر به وجود آمدن لخته خون رخ می‌دهند که عامل اصلی آن، گرفتگی عروق به خصوص در رگ‌هایی است که در مسیر مغز وجود دارند. از جمله عواملی که احتمال سکته مغزی را تشدید می‌کنند می‌توان به دیابت، فشار خون و حتی چربی خون بالا اشاره کرد. به این دلیل افرادی که به این بیماری‌ها مبتلا هستند باید بیشتر از هر شخص دیگری مراقب باشند.مطالعات نشان داده‌اند، کاهش مصرف ویتامین‌هایی مانند ویتامین E خطر بروز سکته مغزی را افزایش می‌دهد. مدیر کلینیک عصب‌شناسی دانشگاه آخن آلمان در این خصوص می‌گوید: «30دقیقه حرکت و فعالیت ورزشی در روز مانند دوچرخه‌سواری، کاهش وزن و مصرف زیاد میوه و سبزی‌های تازه از بروز سکته مغزی جلوگیری می‌کند.» یکی از عوامل اصلی و شناخته شده در ابتلای افراد به سکته مغزی، چاقی و داشتن رژیم‌های غذایی پرچربی و پرنمک است. به این دلیل به افراد مستعد این عارضه توصیه می‌شود تا از مواد غذایی استفاده کنند که منبع غذایی آنتی اکسیدان‌ها به حساب می‌آیند. به این دلیل است که خوردن میوه‌ها و سبزی‌های تازه به وفور توصیه می‌شود. از جمله آنتی اکسیدان‌ها می‌توان به ویتامین‌های A و E اشاره کرد زیرا هر دوی آنها می‌توانند با از میان برداشتن رادیکال‌های آزاد و کاهش فشار خون و عوامل پیش برنده گرفتگی عروق، از بروز سکته مغزی جلوگیری کنند.به‌طور کلی، برای پیشگیری از ابتلا به این ضایعه، افراد باید حبوبات، آجیل و مغزها، دانه‌های خوراکی و سایر پروتئین‌های گیاهی را بیشتر از پروتئین‌های حیوانی در برنامه غذایی روزانه خود مصرف کنند. زیرا مطالعات نشان داده‌اند، میزان سکته مغزی در میان افراد گیاه‌خوار بسیار کمتر از مصرف‌کنندگان گوشت قرمز است. به علاوه، این افراد بهتر است، ماهی‌های روغنی به خصوص قزل‌آلا و ماهی قباد را که سبب بهبود جریان خون می‌شوند، حداقل دو بار در هفته به منظور پیشگیری از بروز این عارضه استفاده کنند. به این افراد توصیه می‌شود که از نان‌های تهیه شده با آرد کامل سبوس دار و سایر منابع غذایی غلات را به همراه سبزی‌های خام و یا پخته میل کنند تا به این ترتیب هم انرژی کافی به آنها برسد و هم اینکه با دریافت فیبر کافی، احساس سیری در آنها به مدت طولانی‌تر ایجاد شود. مغزها، دانه‌های خوراکی و روغن کتان حاوی نوعی اسید چرب ضروری به نام لینولئیک اسید هستند. طی مطالعه‌ای که محققان فنلاندی انجام داده بودند، مشاهده شد مردان میانسالی که دچار سکته شده بودند، در مقایسه با سایر افراد، سطوح پایین‌تری از این اسید چرب ضروری را داشتند. به این دلیل به منظور پیشگیری از سکته مغزی به افراد توصیه می‌شود تا از منابع غذایی این اسید چرب بیشتر استفاده شود. علاوه بر اینها، مصرف مواد غذایی غنی از سلنیوم مانند ماهی، جوانه گندم و تخم آفتابگردان نیز برای پیشگیری از سکته مغزی مناسب‌اند. در ادامه باید بگوییم که غذاهای چرب و کنسرو شده به دلیل نمک بیشتری که دارند به هیچ عنوان برای این افراد توصیه نمی‌شود.

منبع :سایت سلامت

http://www.rs272.com/

http://farsika.ir

http://rs272.tarlog.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

تکرر ادرار frequency تراژدی دوره سالمندی

انتخاب :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

 با افزایش سن، دفع ادرار دچار تغییراتی می‌شود. برای مثال، تحمل نگه داشتن ادرار کمتر می‌شود، کار کردن کلیه‌ها در طول شب هم ادامه می‌یابد، عضلات شکم و لگن ضعیف می‌شوند و مثانه کاملا خالی نمی‌شود. این تغییرات موجب می‌شود که نگه داشتن ادرار مشکل‌تر شود، فرد در طول شب چند بار برای ادرار کردن بیدار شود، دفعات ادرار کردن بیشتر شود و احتمال عفونت ادراری و تشکیل سنگ افزایش یابد.

تغییرات طبیعی که با افزایش سن در دستگاه ادراری ایجاد می‌شود احتمال بروز برخی بیماری‌ها را بیشتر می‌کند. یکی از این بیماری‌ها «بی‌اختیاری ادرار» است. برای اینکه به وجود بی‌اختیاری ادرار در خود پی ببرید به این علایم توجه داشته باشید:

آیا هنگام عطسه، سرفه، خنده، یا حرکت کردن متوجه می‌شوید که چند قطره ادرار بی‌اختیار می‌ریزد؟

آیا زمانی که احساس دفع ادرار دارید، تا رسیدن به دستشویی، نمی‌توانید خود را نگه دارید؟

 آیا ادرارتان قطره قطره می‌ریزد؟

علل بی‌اختیاری ادرار

بی‌اختیاری ادرار می‌تواند به دلیل عفونت‌های ادراری، عفونت‌های زنانه، بزرگی غده پروستات، تجمع مدفوع، استفاده از الکل و برخی داروها، افسردگی شدید و طولانی‌مدت، توهم، شل و ضعیف شدن عضلات کف لگن و شکم ایجاد شود. در صورت ابتلا به بی‌اختیاری ادرار ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا علت ایجادکننده آن درمان شود و مجبور نشوید که به خاطر آن، فعالیت‌های اجتماعی، رفت و آمدها و مصاحبت با دوستان‌تان را کم کنید. همچنین نوشیدن آب را کم نکنید زیرا آب کافی برای دفع سموم بدن و جلوگیری از عفونت ادراری و پیشگیری از تشکیل سنگ‌های ادراری لازم است.

انواع بی‌اختیاری ادرار

بی‌اختیاری ادرار یکی از 3 حالت زیر را دارد:

بی‌اختیاری استرسی: در این حالت هنگام عطسه، سرفه، خنده و برخاستن از زمین، بی‌اختیار چند قطره ادرار خارج می‌شود. این حالت در زن‌ها خیلی بیشتر است که ممکن است به علت عفونت ادراری، تغییرات مجرای ادرار با افزایش سن یا زایمان‌های متعدد باشد... و اما توصیه‌هایی برای بی‌اختیاری استرسی:

1- هر 2 ساعت برای ادرار کردن به توالت بروید.

2- در طول روز 6 تا 8 لیوان مایعات بنوشید.

3-  بعد از ساعت 8 شب از نوشیدن مایعات خودداری کنید.

4-  لباس‌های آزاد و راحت بپوشید.

5- عضلات کف لگن را تقویت کنید.

6-  مثانه را تقویت کنید.

7-  این مشکل قابل حل است پس برای برطرف شدن آن حتما به پزشک مراجعه کنید.

بی‌اختیاری فوریتی: در این حالت احساس ناگهانی و شدید برای ادرار کردن ایجاد می‌شود. اما قبل از رسیدن به دستشویی ادرار می‌ریزد... و اما توصیه‌هایی برای بی‌اختیاری فوریتی:

1- هر 2 ساعت برای ادرار کردن به توالت بروید.

2- در طول روز 6 تا 8 لیوان مایعات بنوشید.

3-  بعد از ساعت 8 شب از نوشیدن مایعات خودداری کنید.

4-  لباس‌های آزاد و راحت بپوشید.

5- برای داشتن آرامش تمرین کنید.

6- از ورزش‌های سخت اجتناب کنید.

7- قهوه، نوشابه‌های گازدار و غذاهای پرادویه میل نکنید.

8- مثانه را تقویت کنید.

9-  عضله‌های کف لگن را تقویت کنید.

10- این مشکل قابل حل است پس برای برطرف شدن آن حتما به پزشک مراجعه کنید.

مثانه بیش‌فعال: در این حالت مثانه خیلی پر شده است و ادرار به صورت قطره‌قطره به‌طور غیرارادی می‌ریزد.

زمانی که فرد به دستشویی می‌رود ادرار به‌طور کامل خالی نمی‌شود. این حالت بیشتر در مردها دیده می‌شود که دلیل آن تنگ شدن مجرای ادرار به خاطر بزرگ شدن غده پروستات است... و اما توصیه‌هایی برای مثانه بیش‌فعال:

1-  در طول روز 6 تا 8 لیوان مایعات بنوشید.

2- بعد از ساعت 8 شب از نوشیدن مایعات خودداری کنید.

3- در زمان ادرار کردن عضلات شکم را سفت کنید. سپس به آرامی با دست زیر شکم را به سمت پایین فشار دهید. این فشار به مثانه منتقل شده و به تخلیه ادرار کمک می‌کند.

4-  این مشکل قابل حل است پس برای بر طرف شدن آن حتما به پزشک مراجعه کنید.

چگونه مثانه را تقویت کنیم؟

برای این کار سعی کنید کم‌کم مدت زمان بیشتری ادرارتان را نگه دارید. برای شروع هر 2 ساعت یک بار ادرار کنید. به تدریج سعی کنید این مدت زمان 2 ساعت را بیشتر کنید. اینکه چقدر این فاصله زمانی را بیشتر می‌کنید به خودتان بستگی دارد ولی باید درحدی باشد که ادرار نریزد. کم‌کم این فاصله را به 3 تا 4 ساعت برسانید. لازم نیست که این تمرین را شب‌ها انجام دهید. با انجام این تمرین توانایی مثانه برای نگه داشتن ادرار بیشتر می‌شود.

تقویت عضلات کف لگن

تمرین اول: هربار که برای ادرار کردن به توالت می‌روید، چند بار به‌طور ارادی، دفع ادرار را شروع و قطع کنید.

 تمرین دوم: ناحیه مقعد را سفت کنید مانند حالتی که می‌خواهید مانع دفع مدفوع شوید و این حالت را برای مدت 5 ثانیه حفظ کرده و بعد رها کنید. در طول انقباض نفس خود را حبس نکنید. این کار را چند بار در طول روز انجام دهید. تکرار تمرین باید در حدی باشد که خسته نشوید. این تمرین را می‌توانید در حالت ایستاده، نشسته یا خوابیده انجام دهید

http://www.rs272.com/

http://farsika.ir

http://rs272.tarlog.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

علایم خطرناک بیماری قلبی در سالمندان

انتخاب :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

سالمندی دوران رسیدن به مرحله کاهش انرژی های جسمانی و شروع بعضی از بیماریهایی مثل پوکی استخوان ،آرتروز ،فشاخون ،دیابت ،و...میباشد .بی شک بالا بودن میزان سواد یک سالمند و هم چنین عدم استفاده از سیگار و مواد مخدر و مشروبات الکلی وورزش نمودن در کاهش عوارض این بیماریها بسیار موثر خواهد بود .یکی از این بیماریهای مهم بیماری قلبی و در راس آنها سکته قلبی بوده که شناخت اولیه و به موقع علایم آن در نجات فرد مسن نتایج خوبی به همراه خواهد داشت .علائم بیماری از مهم‌ترین ابزارهای تشخیص در تعیین نوع بیماری هر فرد می‌باشد و پزشک با تکیه به شرح حال دقیق از روش‌های تشخیصی مکمل استفاده می‌کند. مهم‌ترین علائمی که در ارتباط با بیماری‌های قلب و عروق می‌باشند شامل موارد زیر است که در مطلب امروز بصورت خلاصه مورد بررسی قرار می‌دهیم:
1) احساس ناراحتی در قفسه سینه: اگرچه یکی از مهم‌ترین علائم تنگی سرخرگی عروق قلبف احساس ناراحتی در قفسه سینه می‌باشد اما هرگونه ناراحتی در قفسه سینه الزاما ناشی از مسائل قلبی نیست. ناراحتی قفسه سینه در صورتی که ناشی از تنگی سرخرگ‌های قلب باشد، اصطلاحا «آنژین قفسه صدری» نام داشته و مشخصات آن اینست:
- در اغلب موارد به‌صورت فشارنده و در ناحیه پشت جناغ می‌باشد.
- با فعالیت افزایش و با استراحت تخفیف می‌یابد.
- ممکن است به بازو دست چپ و گاها به گردن و فک انتشار یابد.
- با مصرف قرص‌های زیرزبانی نیتروگلیسیرین در طی 3الی5دقیقه قطع می‌شود.
- معمولا ارتباطی با وضعیت بدن(خوابیدن یا نشستن) ندارد. در صورتی که درد شدید قفسه سینه همراه با علائمی نظیر تعریق سرد، تهوع و استفراغ باشد و یا به مدت طولانی(بیشتر از 30دقیقه) طول بکشد با توجه به احتمال حمله قلبی مراجعه سریع به اورژانس الزامی است. در صورتی که درد آنژینی بصورت متناوب و در حالت استراحت ایجاد می شود احتمال بروز حمله‌های قلبی زیاد بوده و مراجعه فوری به اورژانس توصیه می‌شود.
- دردهای غیرآنژینی قفسه سینه: در صورتی که درد قفسه سینه ارتباطی با فعالیت نداشته باشد، با قرص زیرزبانی نیتروگلیسیرین تغییری نکند و با تنفس و سرفه و یا تغییر وضعیت تشدید شود در اینصورت احتمال قلبی بودن درد بیمار کم می باشد و عامل غیرقلبی نظیر اسپاسم عضلانی و مسائل استخوانی مطرح می باشد. درد سوزشی پشت جناغ که بعد از مصرف غذا ایجاد شده و با خوابیدن و خم شدن تشدید شده و با تغییر مزه دهان بصورت‌ترش و با مصرف شربت‌های ضداسیدی و یا قرص‌هایی نظیر رانیتیدین کاهش می یابد مطرح کننده برگشت محتویات معده به مری(رفلاکس) می باشد. درد قفسه سینه که با تنفس تشدید شده و همراه تنگی نفس سرگیجه و... می باشد مخصوصا در صورتی که با خوابیدن تشدید می یابد ممکن است ناشی از علل مهمی از قبیل آمبولی ریه و یا التهاب پرده‌های قلب بوده و در این موارد مراجعه به پزشک متخصص حتما توصیه می شود.
2) ضعف و خستگی پذیری زودرس: یکی از علائم شایع در بسیاری از بیماری‌های قلبی و غیرقلبی نظیر بیماری‌های غددی و متابولیسمی، ریوی ومسائل روانی می باشد. نارسایی قلب، برادیکاردی(ضربان پایین قلب) و مشکلات دریچه ای قلب با ضعف و خستگی پذیری زودرس همراه می باشند. وجود علائم همراه از قبیل تنگی نفس، سرفه، کندی نبض(ضربان کمتر از 60بار در دقیقه)، حملات غش(سنکوپ) تعریق سرد و سرگیجه در تشخیص مسائل قلبی کمک کننده است. معاینه دقیق توسط پزشک و در صورت لزوم الکتروگرام قلبی، اکوکاردیوگرافی، عکس قفسه سینه و آزمایش خون معمولا منجر به تشخیص سریع مسائل قلبی می شود.
3) تنگی نفس: احساس دشواری در تنفس می تواند ناشی از علل قلبی ویا غیرقلبی باشد. در صورتی که تنگی نفس با فعالیت تشدید شده در حالت خوابیده نسبت به حالت نشسته افزایش یابد و مخصوصا در صورتی که همراه تورم پاها و همراه با حملات تنگی نفس شبانه باشد، علل قلبی نظیر نارسایی قلب و مشکلات دریچه ای مطرح بوده و با اکوکاردیوگرافی براحتی قابل تشخیص است. آسم و بیماری‌های انسدادی ریوی از علل شایع تنگی نفس می باشند. در این موارد سرفه و خلط فراوان و احساس خس خس سینه بصورت شایع دیده می شود. شرح حال مصرف طولانی مدت دخانیات با احتمال آمفیزم و برونشیت مزمن همراه است.
تنگی نفس ناگهانی ممکن است ناشی از علل خطرناک از قبیل آمبولی ریه باشد; در صورتی که فرد به مدت طولانی بی حرکت بوده و یا در بیمارستان بستری بوده باشد آمبولی ریه مطرح بوده و باید مورد بررسی قرار گیرند. آریتمی‌های قلبی بصورت برادیکاردی و یا تاکی کاردی‌های حمله ای نیز منجر به تنگی نفس می شود. که با گرفتن نبض توسط همراهان بیمار قابل تشخیص می باشد. نارسایی کلیوی مسائل روانی و بیماری‌های متابولیک نیز می توانند با تنگی نفس شدید همراه باشند. گاها در سالمندان و افراد دیابتی حمله قلبی با درد خفیف یا بدون درد بوده و تنگی نفس ناگهانی تنها علامت می باشد. بنابراین ارجاع فوری این بیماران به اورژانس الزامی است.
4) سرگیجه: سرگیجه یکی از علائم شایع در افراد جامعه است که می تواند ناشی از علل قلبی ، عصبی، متابولیک و یا مسائل روانی باشد. احساس سبکی سر، تاری دید و عدم تعادل مخصوصا اگر همراه با تعریق سرد باشد می تواند ناشی از آریتمی قلبی، ضربان پایین قلب و یا افت فشار خون باشد.
در صورتی که فرد هنگام تغییر وضعیت از حالت نشسته به ایستاده دچار سرگیجه شود افت فشارخون اتواستاتیک ناشی از داروهای فشارخون، کم آبی و یا اختلال اتونوم در سالمندان مطرح بوده و با اندازه گیری فشارخون در حالت خوابیده و ایستاده بررسی می شود. حملات سرگیجه به صورت کوتاه مدت مخصوصا در صورت همراهی با تعریق و یا طپش قلب مطرح کننده آریتمی‌های قلبی می باشد. در صورتی که سرگیجه بصورت احساس چرخش در محیط و یا حرکت اطراف می باشد مخصوصا در صورت همراهی با علائمی نظیر تهوع و استفراغ و وزوز گوش مطرح کننده علل عصبی بوده و مراجعه به متخصص اعصاب توصیه می شود. در صورتی که بیمار مبتلا به دیابت که تحت درمان با انسولین و یا قرص‌های پایین آورنده قندخون می باشد، دچار سرگیجه، کاهش سطح هوشیاری و یا تعریق شود احتمال کاهش قندخون مطرح بوده و مراجعه به اورژانس توصیه می شود. در این موارد توصیه می شود تا قبل از رسیدن به اورژانس موادقندی از قبیل عسل و یا قند مصرف شود.
5) طپش قلب: احساس طپش قلب ممکن است بعلت آریتمی قلبی باشد و یا ناشی از اضطراب و فعالیت باشد. در صورتی که فرد با فعالیت کم دچار طپش قلب شود مراجعه به پزشک و معاینه قلبی و در صورت لزوم بررسی‌های قلبی توصیه می شود. در صورتی که فرد در حالت استراحت بصورت ناگهانی دچار طپش قلب شده و پس از چند دقیقه طپش قلب بصورت خودبخود و دفعتا قطع شود احتمالا آریتمی قلبی وجود داشته است.
در این موارد گرفتن نبض و شمارش ضربان قلب در تشخیص علت طپش قلب بسیار کمک کننده است. در صورتی که امکان مراجعه فوری به مرکز پزشکی و ثبت الکتروگرام قلب در هنگام طپش وجود داشته باشد تشخیص آریتمی قلبی بسیار آسان می شود. ممکن است فرد گاها دچار احساس ریزی داخل قفسه سینه و یا احساس یک ضربان قوی نماید. در این موارد ممکن است یک ضربان نابجای قلبی(PVC ،PAC ) وجود داشته باشد. این ضربان‌های نابجا براحتی توسط الکتروگرام قلبی(در صورت وجود در هنگام ثبت نوار) قابل تشخیص می باشند. حملات طپش قلب در مبتلایان به اختلالات قلبی نظیر نارسایی قلب و یا مشکلات دریچه ای مطرح کننده آریتمی‌هایی از قبیلAF ، فلوتر دهلیزی و یا تاکی کاردی بطنی بوده و با توجه به عوارض مهم این آریتمی‌ها بررسی دقیق و درمان مناسب الزامی است. گاها فرد در هنگام احساس طپش قلب هیچگونه آریتمی ندارد(تایید شده توسط معاینه و یا الکتروگرام) در این موارد اطمینان بخشی به بیمار کافی است. در صورتی که در هنگام حملات طپش قلب امکان معاینه و یا ثبت الکتروگرام قلبی نباشد یکی از روش‌های تشخیص هولتر مونیتورینگ قلب می باشد; توسط این روش امکان ثبت نوار قلب برای 24تا48ساعت وجود داشته و در صورتی که حملات طپش قلب فراوان باشد(مثلا روزی یک بار) امکان ثبت الکتروگرام در هنگام طپش قلب وجود دارد. گاها شک بالینی پزشک به آریتمی زیاد بوده و در صورت تمایل بیمار به برطرف شدن آریتمی مطالعه الکتروفیزیولوژی و در صورت القا» آریتمی adlation توصیه می شود.
6) تعریق: تعریق سرد یکی از علائم شایع حملات قلبی، آریتمی‌ها، برادیکاردی و نارسایی قلب می باشد که البته در اغلب موارد همراه سایر علائم دیده می شود. در صورتی که تعریق سرد همراه درد آنژینی قفسه سینه باشد احتمال حمله‌های قلبی مطرح است. در صورتی که تعریق سرد همراه طپش قلب سرگیجه ضعف و بیحالی باشد، احتمال آریتمی‌های قلبی مطرح است. در نارسایی شدید قلبی تعریق سرد همراه تنگی نفس و احساس خستگی ایجاد می شود. ممکن است تعریق سرد ناشی از کاهش قندخون در افراد دیابتی تحت درمان باشد که در این موارد معمولا کاهش سطح هوشیاری و گیجی از علائم همراه باشد. در موارد نادر ممکن است حملات تعریق سرد به تنهایی ناشی از حمله قلبی باشد که این مسئله مخصوصا در سالمندان و مبتلایان به دیابت دیده می شود و لزوم توجه ویژه به این نشانه در این افراد را خاطر نشان می سازد.

http://www.rs272.com/

http://www.iranerooz.com

http://rs272.tarlog.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI

 آرتریت روماتوئید بیماری شایع در سالمندان

انتخاب :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

نوشته :دکتر علی اخوان  

درد مفاصل یکی از مشکلات نسبتاً شایع در سنین بالاست. بسیاری از مردم نیز کمی درد در مفاصل را رماتیسم مفصلی می نامند. اما رماتیسم مفصلی با آرتریت روماتوئید بیماری بسیار پیچیده تر و مشکل آفرین تری نسبت به یک درد ساده مفصلی است.آرتریت روماتوئید بیماری التهابی سیستمیک و مزمن است. به این معنی که این بیماری می تواند سیستم های مختلف بدن را درگیر کند البته تظاهر غالب آن التهاب مفاصل است. این بیماری طولانی مدت می تواند مفاصل، عضلات غشاهای پوشاننده، غضروف، چشم و رگ های خونی را درگیر کند. این بیماری 3 برابر در زنان شایع تر است و معمولاً بین سنین 60 و 20 سالگی رخ می دهد. حداکثر بروز آن در سنین 50-35 سالگی است.

علت بیماری مزمن آرتریت روماتوئید :

علل بیماری ناشناخته است. ولی پزشکان معتقدند این بیماری احتمالاً منشاء خود ایمنی دارد. یعنی ناشی از فعالیت سیستم ایمنی بدن علیه خود است. سابقه خانوادگی آرتریت روماتوئید یا سایر بیماری های خود ایمن، عوامل ژنتیک مثل نقص در دستگاه خودایمنی، جنس مؤنث و استرس از عوامل افزایش دهنده خطر بروز بیماری محسوب می شوند.

نشانه های بیماری  آرتریت روماتوئید

بیماری معمولاً با علائم درد، تورم، گرمی، درد در هنگام حرکت و محدودیت حرکت مفصل و درد به هنگام لمس و خشکی صبحگاهی در مفصل شروع می شود و معمولاً مفاصل محیطی را با توزیعی متقارن درگیر می کند. التهاب به مرور زمان باعث تخریب غضروف مفصلی و ساییدگی استخوان و به دنبال آن تغییر شکل مفصل می شود. البته سیر آن می تواند کاملاً متغیر باشد و ممکن است فقط یک بیماری خفیف و درگیری تعداد اندکی از مفاصل و یا یک التهاب پیش رونده شدید وجود داشته باشد. بیشتر مفاصل بین بندی انگشتان و مفاصل کف دست، مچ دست، آرنج، پا و مچ پا درگیر می شوند. گاهی اوقات مهره های گردنی نیز درگیر می شوند. بیماران ممکن است دچار علائمی مثل تب، ضعف، خستگی زودرس، بی اشتهایی و کاهش وزن نیز باشند. علامت بسیار مشخص این بیماری برآمدگی های زیر پوست به نام گره های روماتوئید است. گاهی درگیری عروق و اعصاب پوست یا سایر اعضای بدن مثل کلیه، ریه، طحال، کبد و چشم نیز وجود دارد.

درمان آرتریت روماتوئید

متأسفانه در حال حاضر برای این بیماری درمان قطعی و دائمی وجود ندارد. اما با تشخیص زودهنگام، می توان درد بیمار را تخفیف داد و از بروز ناتوانی و معلولیت جلوگیری به عمل آورد. با درمان نگاهدارانده علایم در 75 درصد بیماران در عرض یک سال بهبود می یابند. اما حدود 10-5 درصد بیماران، علیرغم درمان، نهایتاً معلولیت پیدا خواهند کرد. درمان های رایج این بیماری شامل داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، از جمله آسپرین و سایر سالیسیلات ها، داروهای کورتونی، داروهای ضد روماتیسمی مانند ترکیبات طلا، سولفاسالازین، پنی سیلامین، کلروکین و داروهای سرکوب کننده ایمنی مثل متوتروکسات است که بسته به شدت و ضعف بیماری تجویز می شوند.

10 فرمان برای کاهش بیماری آرتریت روماتوئید  :

1- استراحت و ورزش که هر 2 در این بیماری با اهمیت هستند. بیماران نیاز به تناسب خوبی بین استراحت و ورزش خود دارند. در زمانی که بیماری فعال است استراحت بیشتر و هنگامی که غیرفعال است ورزش بیشتر توصیه می شود.2- استرس های روحی نقش مهمی در ایجاد این بیماری دارند، ولی وجود این استرس ها روند بیماری را بدتر می نمایند.3- رژیم غذایی مردم نواحی مدیترانه بر پایه میوه، سبزی، غلات کامل، آجیل، دانه های خوراکی و ماهی باعث کاهش التهاب مفاصل می شوند.4- مبتلایان به این بیماری اگر چاق هستند باید وزن خود را کم کنند. زیرا چاقی باعث وارد آمدن فشار به مفصل می شود.5-حتی اگر مفصلی بر اثر این بیماری معلول شده باشد باید آن را به طور غیرفعال (بدون استفاده از عضلات حرکت دهنده آن مفصل) حرکت داد تا از انقباض دائمی و جمع شدگی عضلات جلوگیری شود.6- گاهی استفاده از آتل های مخصوص برای کوتاه مدت می تواند تورم و درد مفاصل درگیر را کاهش دهد.7-    بعضی از بیماران معتقدند آب و هوای مرطوب وضع بیماری آن ها را بدتر م یکند. ولی شواهد علمی کافی برای این موضوع وجود ندارد.8- متخصصان تغذیه توصیه می کنند بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید گوشت قرمز را بیشتر از 2 بار در هفته استفاده نکنند.9-امگا 3 که در روغن ماهی، دانه کتان و روغن کانولا یافت می شود، می تواند در کاهش التهاب نقش مؤثری داشته باشد.10-گفته می شود داروهای گیاهی مانند زنجفیل، زردچوبه، آلوورا، دانه کتان، چای سبز، زعفران، گزنه و کرفس نیز می تواند در کاهش التهاب ها کمک کنند.

http://www.rs272.com/

http://iran-pta.ir

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI