نقش رعایت اصول هرم غذایی در سلامتی سالمندان
دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه
سالمندی دوره بسیار حساس از زندگی یک انسان بوده که در اکثر موارد نیاز به توجهات ویژه ای دارد یکی از این موارد مهم توجه به رعایت دقیق هرم غذایی در سالمندان مخصوصا سالمندان ناتوان میباشد در مقاله زیر اهم موارد شاخص در هرم غذایی دوره سالمندی نامبرده و توضیح داده شده است .
انواع گروه های غذایی طبق هرم غذایی :
1- گروه نان و غلات :
این گروه شامل موادی مانند : انواع برنج ، نان ، ماکارونی ، گندم و جو است .
مواد مغذی مهم آنها شامل : انرژی ، بعضی از انواع ویتامینهای گروه ب ، آهن و مقداری پروتئین
نکات مهم در استفاده از گروه نان و غلات :
- بهتر است برنج به صورت کته مصرف شود .
- از نانهایی استفاده شود که در تهیه آن جوش شیرین به کار نرفته است ( اسید فیتیک مانع جذب آهن و سایر املاح می شود )
- استفاده حداقل 6 سهم در روز
واحد این گروه برابر است با یک برش 30 گرمی از انواع نان ( معادل یک کف دست ) یا نصف تا یک لیوان ماکارونی و یا برنج پخته شده و یا 4 قاشق سرصاف آرد غلات است .
نقش این گروه در بدن تولید انرژی ، رشد و سلامت اعصاب است .
2- گروه شیر و لبنیات :
این گروه شامل موادی مانند : شیر ، ماست ، پنیر ، کشک و بستنی است .
مواد مغذی مهم آنها شامل : پروتئین ، کلسیم ، فسفر ، بعضی از انواع ویتامین های گروه B ، ویتامین A
نکته مهم در استفاده از گروه شیر و لبنیات :
- مصرف نوشابه های گازدار که حاوی فسفر زیاد می باشد موجب عدم تعادل کلسیم و فسفر شده و به دنبال آن احتمال کمبود کلسیم افزایش می یابد .
- حداقل دو سهم
نقش آنها در بدن شامل محکم شدن استخوان و دندان ، رشد و سلامت پوست می باشد .
واحد این گروه برابر است با یک لیوان شیر یا ماست یا کشک ، 45 تا 60 گرم پنیر ، 5/1 لیوان بستنی
3- گروه گوشت ، تخم مرغ ، حبوبات و مغزها :
این گروه شامل موادی مانند : گوشت های قرمز ، سفید ، امعاء و احشاء ، تخم مرغ ، حبوبات و مغزهاست .
مواد مغذی مهم آنها شامل : پروتئین ، آهن ، روی و بعضی از انواع ویتامینهای گروه B میباشد .
حداقل دو سهم در روز
نکته مهم در استفاده از گروه گوشت ، تخم مرغ ، حبوبات و مغزها :
نقش این مواد در خون سازی ، رشد و سلامت اعصاب می باشد .
واحد این گروه برابر است با سه قطعه گوشت ، ران یک مرغ ، یک لیوان حبوبات پخته شده ، نصف لیوان انواع مغزها ، دو عدد تخم مرغ )
4 - گروه میوه ها و سبزی ها :
این گروه شامل موادی است مانند : سبزیها و میوه های به رنگ سبز تیره ، زرد تیره و نارنجی که سرشار از ویتامین A و C میباشند .
مواد مغذی مهم آنها شامل : انواع ویتامین ها ، انواع املاح و فیبر
حداقل 4 سهم در روز
نکته مهم در استفاده از گروه میوه ها و سبزیها :
واحد این گروه برابر است با : یک عدد سیب ، پرتقال ، سه عدد زرد آلو ، نصف لیوان آب میوه ، نصف لیوان سبزی پخته ، یک لیوان سبزی کاهو و اسفناج ، یک عدد سیب زمینی بزرگ )
نقش این مواد در بدن عبارتست از : مقاومت در برابر عفونت ، ترمیم زخمها ، سلامت چشم و بینایی ، سلامت پوست ، کمک به سوخت و ساز بدن
نکات قابل توجه در تغذیه سالمندان
تعداد وعده‌های غذا باید حداقل روزی 5 وعده و مقدار غذا در هر وعده کم باشد.
در سالمندانی که جویدن غذا برای آنها مشکل است، مصرف غذاهای نرم مانند پوره، گوشت‌های نرم، سوپ، آش‌هایی که حبوبات زیاد ندارند، آب میوه، میوه‌های رنده شده، سبزی خرد شده توصیه می‌شود.
غذاهای چرب و سرخ شده، سس مایونز، سبزیهای نفاخ مانند کلم و گل‌کلم بهتر است تا حد امکان کمتر مصرف شود.
مصرف تخم مرغ به سه عدد در هفته محدود شود.
مصرف چربی کم شود آن مقدار کم هم روغن مایع مانند روغن زیتون باشد.
برای جلوگیری از کم آب شدن بدن روزانه حداقل 8-6 لیوان مایعات ترجیحاً آب ساده تا قبل از ساعت 8 شب بنوشید.
در صورت داشتن یبوست و بی‌خوابی یک لیوان شیر‌گرم قبل از خواب بنوشید.
http://www.sahand272.blogfa.com/ http://www.rs272.parsiblog.com/ WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHAN
: جستجو