انقلاب جوان شدن سالمندان با یوگا
دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه
دوره سالمندی زمانی است که انسان می تواند وقت بیشتری را به سلامتی، خانواده، تفریح، سرگرمی و آرامش خود اختصاص دهد. اما در کنار این، دوران سالمندی می تواند با بروز برخی مشکلات مانند افزایش فشار خون، بیماریهای رماتیسمی، آرتروز، پارکینسون، آلزایمر و ... همراه باشد. به همین دلیل سالمندان باید تلاش کنند که در این دوران تناسب اندام و سلامت خود را بیش از پیش مورد توجه قرار دهند. هرچند تغییرات دوران سالمندی، انجام دادن برخی از ورزشها را در سالمندان محدود می کند. همین امر آنان را در جهت انجام دادن ورزشهایی مانند دویدن، پیاده روی سریع و یوگا هدایت می کند.
یوگا ورزشی است که با تنظیم نیازها و تواناییهای فرد زمینه انجام دادن آن را برای همه افراد، حتی افراد بسیار سالمند فراهم می کند. این ورزش و دانش عظیم با رویکرد کل نگر خود، انسان را از همه جنبه ها رشد می دهد. یوگا به شما کمک می کند که بدنی متناسب تر، ذهنی آرام تر و روانی متمرکز تر داشته باشید. یوگا همچنین در پیشگیری و مهار مشکلات و عوارض شایع جسمی و خلقی که در سنین سالمندی رخ می دهند موثر است. این ورزش به شما کمک می کند که بیشتر با خود در ارتباط باشید و با پذیرش و درک شرایطی که در آن قرار دارید رویکردی مثبت به زندگی داشته باشید.
برخی از آسانناهای یوگا برای کاهش و طبیعی کردن فشار خون و ایجاد تعادل دستگاه عصبی طراحی شده اند و برای پیشگیری از بیماریهای قلبی و مشکلات دستگاه عصبی موثرند. تمرینات تنفسی (پرانایاما) می توانند در شما احساس نشاط ایجاد کنند و از بروز عوارض تنفسی در شما پیشگیری کنند.
هنگامی که یوگا می کنید، بدن خود را می شناسید و به محدودیتهای آن احترام می گذارید. هرگز بیش از حد در انجام یک حرکت به بدن خود فشار نمی آورید. یوگا تنها هنگامی می تونژاند موثر باشد که آن را به درستی انجام دهید. هرچه بیشتر به خود فشار بیاورید، بیشتر خود را در معرض آسیب دیدگی قرار می دهید. به یاد داشته باشید که هدف یوگا، آرام کردن ذهن شما هنگام انجام تمرینات جسمی است. اگر هنگام انجام دادن حرکات احساس درد و ناراحتی داشتید، انجام دادن حرکت را متوقف کنید. هنگامی که احساس خستگی دارید از انجام دادن حرکات یوگا خودداری کنید. در زیر برخی از آساناهای سودمند برای سالمندان ذکر می شود:
1 - تنفس کاپلابهاتی (Kapalabhati):
کاپلابهاتی یکی از تکنیکهای تنفسی است که به ویژه برای پاکسازی طراحی شده است. در صورتی که در مجاری تنفسی خود خلط و ترشح فراوان دارید، انجام دادن این تنفس به پاکسازی مجاری تنفسی شما کمک می کند.
2 - نشست ساده (Sukhasana):
این روش نشست یکی از نشستهای مراقبه ای کلاسیک است که معمولا پس از شاواسانا انجام می شود. این روش نشست به مستقیم شدن امتداد ستون فقرات، کند شدن روند سوخت و ساز بدن، افزایش میزان آرامش و افزایش تمرکز کمک می کند.
3 - حرکت گربه (Marjarasana)
این حرکت در دوحالت دم و بازدم انجام می شود. مرجاراسانا در حالت دم به شما کمک می کند که حرکت را از مرکز بدن آغاز کنید و هماهنگی انجام دادن حرکات را در شما افزایش می دهد. این دو شاخص مهمترین شاخصهای حرکات یوگا هستند.
این حرکت در حالت بازدم به افزایش انعطاف پذیری ستون فقرات کمک می کند و ماهیچه های لگن، ستون فقرات سینه ای و کمری را می کشد. اما به یاد داشته باشید که انجام دادن این حرکت در دردها و آسیبهای مزمن و حاد ناحیه کمر باید با احتیاط همراه باشد.
4 - ماتسیندراسانا (Matsyndrasana)
اگر این حرکت به درستی انجام شود، ستون فقرات را می کشد و ماهیچه های آن را تقویت می کند. این حرکت برای کبد، کلیه و غدد فوق کلیوی شما نیز مفید است. این حرکت را باید زیر نظر یک مربی کارآزموده یوگا انجام دهید.
5 - شالاباسانا (Shalabasan)
این حرکت ماهیچه های نیمه تحتانی تنه را تقویت می کند. این حرکت همچنین ماهیچه های شکم، بازوها و پاها را تقویت می کند.
6 - پاوان موکتاسانا (pavanmuktasana)
کلمه سانسکریت پاوان موکتاسانا از "پاوان" به معنی هوا یا باد و "موکتا" به معنی رهایی یا آزادی تشکیل شده است. این حرکت روی دستگاه گوارش اثر می کند و گازهای دستگاه گوارش را کاهش می دهد.
7 - شاواسانا (Savasan)
این حرکت به عنوان یکی از حرکات کلاسیک یوگا برای رها سازی جسمی شناخته می شود. هرچند این حرکت ساده به نظر می رسد اما انجام آن چندان ساده نیست.
منابع :
دکتر بهین پورمیرزا
سایت یوگا پیام مهر ( www.yoga-payammehr.com )
http://www.sahand272.blogfa.com/ http://www.rs272.parsiblog.com/ WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHAN